Page 328 of 642
PDF/HTML Page 361 of 675
single page version
ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਅਜੀਵ ਹੀ ਹੋਗਾ
ਮੈਂ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕਾ ਪਰਿਗ੍ਰਹ ਨਹੀਂ ਕਰੂਁਗਾ
ਸਮ੍ਬਨ੍ਧ ਹੈ
Page 329 of 642
PDF/HTML Page 362 of 675
single page version
ਸ੍ਵਂ, ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਵ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਸ੍ਯ ਸ੍ਵਾਮੀ, ਅਹਮੇਵ ਮਮ ਸ੍ਵਂ, ਅਹਮੇਵ ਮਮ ਸ੍ਵਾਮੀ ਇਤਿ ਜਾਨਾਮਿ
ਸਾਮਾਨ੍ਯਤਃ ਸ੍ਵਪਰਯੋਰਵਿਵੇਕਹੇਤੁਮ੍
ਭੂਯਸ੍ਤਮੇਵ ਪਰਿਹਰ੍ਤੁਮਯਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਃ
ਗਚ੍ਛਤੁ ] ਅਥਵਾ ਚਾਹੇੇ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਚਲਾ ਜਾਯੇ, [ਤਥਾਪਿ ] ਫਿ ਰ ਭੀ [ਖਲੁ ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ
[ਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ] ਪਰਿਗ੍ਰਹ [ਮਮ ਨ ] ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ
‘ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯ ਮੇਰਾ ਸ੍ਵ ਨਹੀਂ ਹੈ,
Page 330 of 642
PDF/HTML Page 363 of 675
single page version
ਉਜ੍ਝਿਤੁਮਨਾਃ ਅਯਂ ] ਸ੍ਵ-ਪਰਕੇ ਅਵਿਵੇਕਕੇ ਕਾਰਣਰੂਪ ਅਜ੍ਞਾਨਕੋ ਛੋੜਨੇਕਾ ਜਿਸਕਾ ਮਨ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹ
[ਭੂਯਃ ] ਪੁਨਃ [ਤਮ੍ ਏਵ ] ਉਸੀਕੋ (
ਗਾਥਾਓਂਮੇਂ) ਉਸ ਪਰਿਗ੍ਰਹਕੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਃ (ਭਿਨ੍ਨ-ਭਿਨ੍ਨ ਨਾਮ ਲੇਕਰ) ਛੋੜਤਾ ਹੈ
[ਸਃ ] ਵਹ [ਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ] ਧਰ੍ਮਕਾ [ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ਤੁ ] ਪਰਿਗ੍ਰਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, (ਕਿਨ੍ਤੁ) [ਜ੍ਞਾਯਕਃ ] (ਧਰ੍ਮਕਾ)
ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ [ਭਵਤਿ ] ਹੈ
ਛੋੜਕਰ [ਅਧੁਨਾ ] ਅਬ, [ਅਜ੍ਞਾਨਮ੍ ਉਜ੍ਝਿਤੁਮਨਾਃ ਅਯਂ ] ਅਜ੍ਞਾਨਕੋ ਛੋੜਨੇਕਾ ਜਿਸਕਾ ਮਨ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹ,
[ਭੂਯਃ ] ਫਿ ਰ ਭੀ [ਤਮ੍ ਏਵ ] ਉਸੇ ਹੀ [ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਤ੍ ] ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਃ [ਪਰਿਹਰ੍ਤੁਮ੍ ] ਛੋੜਨੇਕੇ ਲਿਯੇ [ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਃ ] ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ
ਹੁਆ ਹੈ
Page 331 of 642
PDF/HTML Page 364 of 675
single page version
ਧਰ੍ਮਕਾ ਪਰਿਗ੍ਰਹ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਇਸਲਿਯੇ [ਸਃ ] ਵਹ [ਅਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ] ਅਧਰ੍ਮਕਾ [ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ] ਪਰਿਗ੍ਰਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, (ਕਿ ਨ੍ਤੁ) [ਜ੍ਞਾਯਕਃ ]
(ਅਧਰ੍ਮਕਾ) ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ [ਭਵਤਿ ] ਹੈ
ਇਸਲਿਯੇ ਅਜ੍ਞਾਨਮਯ ਭਾਵ ਜੋ ਇਚ੍ਛਾ ਉਸਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਜ੍ਞਾਨੀ ਅਧਰ੍ਮਕੋ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ; ਇਸਲਿਯੇ
ਜ੍ਞਾਨੀਕੇ ਅਧਰ੍ਮਕਾ ਪਰਿਗ੍ਰਹ ਨਹੀਂ ਹੈ
Page 332 of 642
PDF/HTML Page 365 of 675
single page version
ਵਹ [ਅਸ਼ਨਸ੍ਯ ] ਭੋਜਨਕਾ [ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ਤੁ ] ਪਰਿਗ੍ਰਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, (ਕਿਨ੍ਤੁ) [ਜ੍ਞਾਯਕਃ ] (ਭੋਜਨਕਾ)
ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ [ਭਵਤਿ ] ਹੈ
ਇਸਲਿਯੇ ਅਜ੍ਞਾਨਮਯ ਭਾਵ ਜੋ ਇਚ੍ਛਾ ਉਸਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਜ੍ਞਾਨੀ ਭੋਜਨਕੋ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ; ਇਸਲਿਯੇ
ਜ੍ਞਾਨੀਕੇ ਭੋਜਨਕਾ ਪਰਿਗ੍ਰਹ ਨਹੀਂ ਹੈ
Page 333 of 642
PDF/HTML Page 366 of 675
single page version
ਜਠਰਾਗ੍ਨਿਰੂਪ ਕ੍ਸ਼ੁਧਾ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਵੀਰ੍ਯਾਂਤਰਾਯਕੇ ਉਦਯਸੇ ਉਸਕੀ ਵੇਦਨਾ ਸਹਨ ਨਹੀਂ ਕੀ ਜਾ ਸਕਤੀ
ਔਰ ਚਾਰਿਤ੍ਰਮੋਹਕੇ ਉਦਯਸੇ ਆਹਾਰਗ੍ਰਹਣਕੀ ਇਚ੍ਛਾ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤੀ ਹੈ
[ਸਃ ] ਵਹ [ਪਾਨਸ੍ਯ ] ਪਾਨਕਾ [ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ਤੁ ] ਪਰਿਗ੍ਰਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿ ਨ੍ਤੁ [ਜ੍ਞਾਯਕਃ ] (ਪਾਨਕਾ)
ਜ੍ਞਾਯਕ ਹੀ [ਭਵਤਿ ] ਹੈ
ਅਜ੍ਞਾਨਮਯਭਾਵ ਜੋ ਇਚ੍ਛਾ ਉਸਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਜ੍ਞਾਨੀ ਪਾਨਕੋ (ਪਾਨੀ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਪੇਯਕੋ) ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ;
Page 334 of 642
PDF/HTML Page 367 of 675
single page version
(ਸਭੀਮੇਂਂ) ਨਿਰਾਲਮ੍ਬ ਵਹ [ਨਿਯਤਃ ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵਃ ] ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵ ਹੀ ਹੈ
ਜ੍ਞਾਯਕਭਾਵ ਰਹਤਾ ਹੁਆ, ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਵਿਜ੍ਞਾਨਘਨ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤਾ ਹੈ
Page 335 of 642
PDF/HTML Page 368 of 675
single page version
ਜ੍ਞਾਨਿਨੋ ਯਦਿ ਭਵਤ੍ਯੁਪਭੋਗਃ
ਨ੍ਨੂਨਮੇਤਿ ਨ ਪਰਿਗ੍ਰਹਭਾਵਮ੍
ਭਾਵਕੋ ਛੋੜ ਦਿਯਾ, ਔਰ ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮਸ੍ਤ ਅਜ੍ਞਾਨਕੋ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿਯਾ ਤਥਾ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਰੂਪ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਅਨੁਭਵ ਕਿਯਾ
[ਰਾਗਵਿਯੋਗਾਤ੍ ] ਰਾਗਕੇ ਵਿਯੋਗ (
Page 336 of 642
PDF/HTML Page 369 of 675
single page version
[ਅਨਾਗਤਸ੍ਯ ਉਦਯਸ੍ਯ ] ਆਗਾਮੀ ਉਦਯਕੀ [ਜ੍ਞਾਨੀ ] ਜ੍ਞਾਨੀ [ਕਾਂਕ੍ਸ਼ਾਮ੍ ] ਵਾਁਛਾ [ਨ ਕਰੋਤਿ ] ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ
ਪਰਿਗ੍ਰਹਭਾਵਕੋ ਧਾਰਣ ਕਰਤਾ ਹੈ
ਵਹ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਪਰਿਗ੍ਰਹ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਕਰੇਗਾ ? ਵਰ੍ਤਮਾਨ ਉਪਭੋਗਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਰਾਗ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਹ ਜਿਸੇ ਹੇਯ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਰਾਗ ਕੈਸੇ
Page 337 of 642
PDF/HTML Page 370 of 675
single page version
ਉਪਚਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ
ਸਮਯ ਪਰ [ਵਿਨਸ਼੍ਯਤਿ ] ਨਸ਼੍ਟ ਹੋ ਜਾਤੇ ਹੈਂ
(ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵਾਁਛਾ ਕਰਨੇਵਾਲਾ) ਵੇਦ੍ਯਭਾਵ ਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ; ਉਸਕੇ ਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੋ ਜਾਨੇ ਪਰ, ਵੇਦਕਭਾਵ
ਕਿਸਕਾ ਵੇਦਨ ਕਰੇਗਾ ? ਯਦਿ ਯਹ ਕਹਾ ਜਾਯੇ ਕਿ ਕਾਂਕ੍ਸ਼ਮਾਣ ਵੇਦ੍ਯਭਾਵਕੇ ਬਾਦ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਅਨ੍ਯ
Page 338 of 642
PDF/HTML Page 371 of 675
single page version
ਕਸ੍ਤਂ ਵੇਦਯਤੇ ? ਯਦਿ ਵੇਦਕਭਾਵਪ੍ਰੁਸ਼੍ਠਭਾਵੀ ਭਾਵੋਨ੍ਯਸ੍ਤਂ ਵੇਦਯਤੇ, ਤਦਾ ਤਦ੍ਭਵਨਾਤ੍ਪੂਰ੍ਵਂ ਸ ਵਿਨਸ਼੍ਯਤਿ; ਕਿਂ
ਸ ਵੇਦਯਤੇ ? ਇਤਿ ਕਾਂਕ੍ਸ਼ਮਾਣਭਾਵਵੇਦਨਾਨਵਸ੍ਥਾ
ਵੇਦ੍ਯਤੇ ਨ ਖਲੁ ਕਾਂਕ੍ਸ਼ਿਤਮੇਵ
ਸਰ੍ਵਤੋਪ੍ਯਤਿਵਿਰਕ੍ਤਿ ਮੁਪੈਤਿ
ਵਹ ਵੇਦਕਭਾਵ ਨਸ਼੍ਟ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ; ਤਬ ਫਿ ਰ ਉਸ ਦੂਸਰੇ ਵੇਦ੍ਯਭਾਵਕਾ ਕੌਨ ਵੇਦਨ ਕਰੇਗਾ ? ਯਦਿ ਯਹ ਕਹਾ
ਜਾਯੇ ਕਿ ਵੇਦਨਭਾਵਕੇ ਬਾਦ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਦੂਸਰਾ ਵੇਦਕਭਾਵ ਉਸਕਾ ਵੇਦਨ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਤੋ (ਵਹਾਁ ਐਸਾ
ਹੈ ਕਿ) ਇਸ ਦੂਸਰੇ ਵੇਦਕਭਾਵਕੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਸੇ ਪੂਰ੍ਵ ਹੀ ਵਹ ਵੇਦ੍ਯਭਾਵ ਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ; ਤਬ ਫਿ ਰ
ਵਹ ਦੂਸਰਾ ਵੇਦਕਭਾਵ ਕਿਸਕਾ ਵੇਦਨ ਕਰੇਗਾ ? ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਕਾਂਕ੍ਸ਼ਮਾਣ ਭਾਵਕੇ ਵੇਦਨਕੀ ਅਨਵਸ੍ਥਾ ਹੈ
ਆਤਾ ਹੈ ਤਬ ਵੇਦਕਭਾਵ ਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੋ ਚੁਕਤਾ ਹੈ; ਤਬ ਫਿ ਰ ਵੇਦਕਭਾਵਕੇ ਬਿਨਾ ਵੇਦ੍ਯਕਾ ਕੌਨ ਵੇਦਨ
ਕਰੇਗਾ ? ਐਸੀ ਅਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾਕੋ ਜਾਨਕਰ ਜ੍ਞਾਨੀ ਸ੍ਵਯਂ ਜ੍ਞਾਤਾ ਹੀ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਵਾਁਛਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ
ਹੈ; ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਵਾਁਛਿਤ ਭੋਗ ਤੋ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
Page 339 of 642
PDF/HTML Page 372 of 675
single page version
ਅਤਿਵਿਰਕ੍ਤਿਮ੍ ਉਪੈਤਿ ] ਸਬਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਵਿਰਕ੍ਤਤਾਕੋ (ਵੈਰਾਗ੍ਯਭਾਵਕੋ) ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ
ਵਾਁਛਾ ਕ੍ਯੋਂ ਕਰੇ ?
[ਰਾਗਃ ] ਰਾਗ [ਨ ਏਵ ਉਤ੍ਪਦ੍ਯਤੇ ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
Page 340 of 642
PDF/HTML Page 373 of 675
single page version
ਕਰ੍ਮ ਰਾਗਰਸਰਿਕ੍ਤ ਤਯੈਤਿ
ਸ੍ਵੀਕ੍ਰੁਤੈਵ ਹਿ ਬਹਿਰ੍ਲੁਠਤੀਹ
ਸਰ੍ਵਰਾਗਰਸਵਰ੍ਜਨਸ਼ੀਲਃ
ਕਰ੍ਮਮਧ੍ਯਪਤਿਤੋਪਿ ਤਤੋ ਨ
ਸੁਖ, ਦੁਃਖ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਹੈਂ
ਨ ਕਿਯਾ ਜਾਨੇਸੇ, [ਬਹਿਃ ਏਵ ਹਿ ਲੁਠਤਿ ] ਊ ਪਰ ਹੀ ਲੌਟਤਾ ਹੈ (ਰਹ ਜਾਤਾ ਹੈ)
ਰਹਿਤ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਕਰ੍ਮੋਦਯਕਾ ਭੋਗ ਉਸੇ ਪਰਿਗ੍ਰਹਤ੍ਵਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
Page 341 of 642
PDF/HTML Page 374 of 675
single page version
[ਨ ਲਿਪ੍ਯਤੇ ] ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਕ ਰ੍ਮਰੂਪ ਰਜਸੇ [ਨੋ ਲਿਪ੍ਯਤੇ ] ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ
ਹੁਆ [ਕਰ੍ਮਰਜਸਾ ] ਕ ਰ੍ਮਰਜਸੇ [ਲਿਪ੍ਯਤੇ ਤੁ ] ਲਿਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ
Page 342 of 642
PDF/HTML Page 375 of 675
single page version
ਸ੍ਵਭਾਵਤ੍ਵਾਤ੍
ਜ੍ਞਾਨਿਨ੍ ਭੁਂਕ੍ਸ਼੍ਵ ਪਰਾਪਰਾਧਜਨਿਤੋ ਨਾਸ੍ਤੀਹ ਬਨ੍ਧਸ੍ਤਵ
ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਜ੍ਞਾਨੀ ਕਰ੍ਮਕੇ ਮਧ੍ਯ ਰਹਾ ਹੁਆ ਹੋ ਤਥਾਪਿ ਵਹ ਕਰ੍ਮਸੇ ਲਿਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸਰ੍ਵ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ
ਪ੍ਰਤਿ ਕਿਯੇ ਜਾਨੇਵਾਲਾ ਰਾਗ ਉਸਕਾ ਤ੍ਯਾਗਰੂਪ ਸ੍ਵਭਾਵਪਨਾ ਹੋਨੇਸੇ ਜ੍ਞਾਨੀ ਕਰ੍ਮਸੇ ਅਲਿਪ੍ਤ ਰਹਨੇਕੇ
ਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲਾ ਹੈ
ਕਰ੍ਮਕੇ ਮਧ੍ਯ ਰਹਾ ਹੁਆ ਕਰ੍ਮਸੇ ਲਿਪ੍ਤ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸਰ੍ਵ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਕਿਯੇ ਜਾਨੇਵਾਲਾ ਰਾਗ
ਉਸਕਾ ਗ੍ਰਹਣਰੂਪ ਸ੍ਵਭਾਵਪਨਾ ਹੋਨੇਸੇ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਕਰ੍ਮਸੇ ਲਿਪ੍ਤ ਹੋਨੇਕੇ ਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲਾ ਹੈ
ਆਧੀਨ ਹੀ) ਹੋਤਾ ਹੈ
ਅਜ੍ਞਾਨਂ ਨ ਭਵੇਤ੍ ] ਕ ਭੀ ਭੀ ਅਜ੍ਞਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ; [ਜ੍ਞਾਨਿਨ੍ ] ਇਸਲਿਯੇ ਹੇ ਜ੍ਞਾਨੀ ! [ਭੁਂਕ੍ਸ਼੍ਵ ] ਤੂ
(ਕ ਰ੍ਮੋਦਯਜਨਿਤ) ਉਪਭੋਗਕੋ ਭੋਗ, [ਇਹ ] ਇਸ ਜਗਤਮੇਂ [ਪਰ-ਅਪਰਾਧ-ਜਨਿਤਃ ਬਨ੍ਧਃ ਤਵ ਨਾਸ੍ਤਿ ]
ਪਰਕੇ ਅਪਰਾਧਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਬਨ੍ਧ ਤੁਝੇ ਨਹੀਂ ਹੈ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਪਰਕੇ ਅਪਰਾਧਸੇ ਤੁਝੇ ਬਨ੍ਧ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ)
Page 343 of 642
PDF/HTML Page 376 of 675
single page version
ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਕਰਕੇ ਸ੍ਵਚ੍ਛਂਦ ਕਰ ਦਿਯਾ ਹੈ
Page 344 of 642
PDF/HTML Page 377 of 675
single page version
ਕਰ੍ਤੁਂ ਸ਼ਕ੍ਯੇਤ, ਪਰਸ੍ਯ ਪਰਭਾਵਤ੍ਵਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਵਾਨੁਪਪਤ੍ਤੇਃ
ਭੋਗਤਾ ਹੈ
[ਵਿਵਿਧਾਨਿ ] ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ [ਸਚਿਤ੍ਤਾਚਿਤ੍ਤਮਿਸ਼੍ਰਿਤਾਨਿ ] ਸਚਿਤ੍ਤ, ਅਚਿਤ੍ਤ ਔਰ ਮਿਸ਼੍ਰ [ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ ]
ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੋ [ਭੁਞ੍ਜਾਨਸ੍ਯ ਅਪਿ ] ਭੋਗੇ ਤਥਾਪਿ ਉਸਕੇ [ਜ੍ਞਾਨਂ ] ਜ੍ਞਾਨਕੋ [ਅਜ੍ਞਾਨਤਾਂ ਨੇਤੁਮ੍ ਨ ਸ਼ਕ੍ਯਮ੍ ]
(ਕਿਸੀਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ) ਅਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਨਹੀਂ ਕਿਯਾ ਜਾ ਸਕਤਾ
[ਤਦਾ ] ਤਬ [ਸ਼ੁਕ੍ਲਤ੍ਵਂ ਪ੍ਰਜਹ੍ਯਾਤ੍ ] ਸ਼ੁਕ੍ਲਤ੍ਵਕੋ ਛੋੜ ਦੇਤਾ ਹੈ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਕਾਲਾ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ), [ਤਥਾ ]
ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ [ਖਲੁ ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ [ਜ੍ਞਾਨੀ ਅਪਿ ] ਜ੍ਞਾਨੀ ਭੀ (ਸ੍ਵਯਂ) [ਯਦਾ ] ਜਬ [ਤਕਂ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਭਾਵਂ ]
ਉਸ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਵਭਾਵਕੋ [ਪ੍ਰਹਾਯ ] ਛੋੜਕਰ [ਅਜ੍ਞਾਨੇਨ ] ਅਜ੍ਞਾਨਰੂਪ [ਪਰਿਣਤਃ ] ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ
[ਤਦਾ ] ਤਬ [ਅਜ੍ਞਾਨਤਾਂ ] ਅਜ੍ਞਾਨਤਾਕੋ [ਗਚ੍ਛੇਤ੍ ] ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ
(ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਕਾਰਣ) ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ, ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਯਦਿ ਜ੍ਞਾਨੀ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੋ ਭੋਗੇ ਤੋ ਭੀ ਉਸਕਾ ਜ੍ਞਾਨ ਪਰਕੇ
Page 345 of 642
PDF/HTML Page 378 of 675
single page version
ਪਰਿਣਮਤੇ ਤਦਾਸ੍ਯ ਸ਼੍ਵੇਤਭਾਵਃ ਸ੍ਵਯਂਕ੍ਰੁਤਃ ਕ੍ਰੁਸ਼੍ਣਭਾਵਃ ਸ੍ਯਾਤ੍, ਤਥਾ ਯਦਾ ਸ ਏਵ ਜ੍ਞਾਨੀ
ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮੁਪਭੁਂਜਾਨੋਨੁਪਭੁਂਜਾਨੋ ਵਾ ਜ੍ਞਾਨਂ ਪ੍ਰਹਾਯ ਸ੍ਵਯਮੇਵਾਜ੍ਞਾਨੇਨ ਪਰਿਣਮਤੇ ਤਦਾਸ੍ਯ ਜ੍ਞਾਨਂ
ਸ੍ਵਯਂਕ੍ਰੁਤਮਜ੍ਞਾਨਂ ਸ੍ਯਾਤ੍
ਭੁਂਕ੍ਸ਼ੇ ਹਨ੍ਤ ਨ ਜਾਤੁ ਮੇ ਯਦਿ ਪਰਂ ਦੁਰ੍ਭੁਕ੍ਤ ਏਵਾਸਿ ਭੋਃ
ਜ੍ਞਾਨਂ ਸਨ੍ਵਸ ਬਨ੍ਧਮੇਸ਼੍ਯਪਰਥਾ ਸ੍ਵਸ੍ਯਾਪਰਾਧਾਦ੍ ਧ੍ਰੁਵਮ੍
ਕਰਨੇਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ
ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਕਿਯੇ ਗਯੇ ਕ੍ਰੁਸ਼੍ਣਭਾਵਰੂਪ ਹੋਤਾ ਹੈ), ਇਸੀਪ੍ਰਕਾਰ ਜਬ ਵਹ ਜ੍ਞਾਨੀ, ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੋ ਭੋਗਤਾ ਹੁਆ
ਅਥਵਾ ਨ ਭੋਗਤਾ ਹੁਆ, ਜ੍ਞਾਨਕੋ ਛੋੜਕਰ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਅਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ ਉਸਕਾ ਜ੍ਞਾਨ
ਸ੍ਵਯਂਕ੍ਰੁਤ ਅਜ੍ਞਾਨ ਹੋਤਾ ਹੈ
ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਕਿਨ੍ਤੁ ਜਬ ਸ੍ਵਯਂ ਹੀ ਅਜ੍ਞਾਨਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਤਬ ਬਨ੍ਧ
ਕਰਤਾ ਹੈ
ਮੇ ਜਾਤੁ ਨ, ਭੁਂਕ੍ਸ਼ੇ ] ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯ ਮੇਰਾ ਕ ਭੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਮੈਂ ਉਸੇ ਭੋਗਤਾ ਹੂਁਂ’’, [ਭੋਃ ਦੁਰ੍ਭੁਕ੍ਤਃ ਏਵ ਅਸਿ ]
ਤੋ ਤੁਝਸੇ ਕ ਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੇ ਭਾਈ, ਤੂ ਖਰਾਬ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਭੋਗਨੇਵਾਲਾ ਹੈ; [ਹਨ੍ਤ ] ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਉਸੇ ਤੂ ਭੋਗਤਾ ਹੈ ਯਹ ਮਹਾ ਖੇਦਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ! [ਯਦਿ ਉਪਭੋਗਤਃ ਬਨ੍ਧਃ ਨ ਸ੍ਯਾਤ੍ ] ਯਦਿ ਤੂ ਕ ਹੇ ਕਿ
‘ਸਿਦ੍ਧਾਨ੍ਤਮੇਂ ਯਹ ਕਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਉਪਭੋਗਸੇ ਬਨ੍ਧ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਇਸਲਿਯੇ ਭੋਗਤਾ ਹੂਁ ’, [ਤਤ੍ ਕਿਂ
Page 346 of 642
PDF/HTML Page 379 of 675
single page version
ਕੁਰ੍ਵਾਣਃ ਫਲਲਿਪ੍ਸੁਰੇਵ ਹਿ ਫਲਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ ਯਤ੍ਕਰ੍ਮਣਃ
ਕੁਰ੍ਵਾਣੋਪਿ ਹਿ ਕਰ੍ਮ ਤਤ੍ਫਲਪਰਿਤ੍ਯਾਗੈਕਸ਼ੀਲੋ ਮੁਨਿਃ
(
ਬਨ੍ਧਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਗਾ
ਹਿ ਕੁਰ੍ਵਾਣਃ ਕਰ੍ਮਣਃ ਯਤ੍ ਫਲਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ ]਼
ਕ ਰ੍ਮਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਰਾਗਕੀ ਰਚਨਾ ਦੂਰ ਕੀ ਹੈ ਐਸਾ [ਮੁਨਿਃ ] ਮੁਨਿ, [ਤਤ੍-ਫਲ-ਪਰਿਤ੍ਯਾਗ-ਏਕ-ਸ਼ੀਲਃ ]
ਕ ਰ੍ਮਫਲਕੇ ਪਰਿਤ੍ਯਾਗਰੂਪ ਹੀ ਏਕ ਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲਾ ਹੋਨੇਸੇ, [ਕਰ੍ਮ ਕੁਰ੍ਵਾਣਃ ਅਪਿ ਹਿ ] ਕ ਰ੍ਮ ਕ ਰਤਾ ਹੁਆ
ਭੀ [ਕਰ੍ਮਣਾ ਨੋ ਬਧ੍ਯਤੇ ] ਕ ਰ੍ਮਸੇ ਨਹੀਂ ਬਨ੍ਧਤਾ
ਨਹੀਂ ਹੈ
Page 347 of 642
PDF/HTML Page 380 of 675
single page version