(svAgatA) sarvata svarasanirbharabhAvan chetaye svayamahan svamihaikam . nAsti nAsti mam kashchan moha shuddhachidghanamahonidhirasmi ..30..
evamev cha mohapadaparivartanen rAgadveShakrodhamAnamAyAlobhakarmanokarmamanovachanakAyashrotra- chakShurghrANarasanasparshanasUtrANi ShoDash vyAkhyeyAni . anayA dishAnyAnyapyUhyAni .
Natthi mam dhammaAdI bujjhadi uvaog ev ahamekko .
ab is arthakA dyotak kalasharUp kAvya kahate hain : —
shlokArtha : — [ih ] is lokamen [ahan ] main [svayam ] svata hI [ekan svan ] apane ek AtmasvarUpakA [chetaye ] anubhav karatA hUn [sarvata sva-ras-nirbhar-bhAvan ] ki jo svarUp sarvata apane nijarasarUp chaitanyake pariNamanase pUrNa bhare hue bhAvavAlA hai; isaliye [moha ] yAh moh [mam ] merA [kashchan nAsti nAsti ] kuchh bhI nahIn lagatA arthAt isakA aur merA koI bhI sambandha nahIn hai . [shuddha-chid-ghan-maha-nidhi asmi ] main to shuddha chaitanyake samUharUp tejapunjakA nidhi hUn . (bhAvakabhAvake bhedase aisA anubhav kare .) .30.
isIprakAr gAthAmen jo ‘moh’ pad hai use badalakar, rAg, dveSh, krodh, mAn, mAyA, lobh, karma, nokarma, man, vachan, kAy, shrotra, chakShu, ghrAN, rasan, sparshan — in solah padonke bhinna-bhinna solah gAthAsUtra vyAkhyAn karanA; aur isI upadeshase anya bhI vichAr lenA .
ab gneyabhAvake bhedagnAnakA prakAr kahate hain : —