syAsyAtmana pudgaladravyeN sah parasparAvagAhalakShaNe sambandhe satyapi svalakShaNabhUtopayog-
guNavyApyatayA sarvadravyebhyodhikatven pratIyamAnatvAdagneruShNaguNenev sah tAdAtmyalakShaNasambandhA-
bhAvAt na nishchayen varNAdipudgalapariNAmA santi .
isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA jalake sAth dUdhakA sambandha na honese, nishchayase jal dUdhakA nahIn hai; isaprakAr — varNAdik pudgaladravyake pariNAmonke sAth mishrit is AtmAkA, pudgaladravyake sAth paraspar avagAhasvarUp sambandha hone par bhI, svalakShaNabhUt upayogaguNake dvArA vyApta honese AtmA sarva dravyonse adhikapanese pratIt hotA hai; isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA varNAdike sAth AtmAkA sambandha nahIn hai isaliye, nishchayase varNAdik pudgalapariNAm AtmAke nahIn hain ..57..
ab yahAn prashna hotA hai ki isaprakAr to vyavahAranay aur nishchayanayakA virodh AtA hai, avirodh kaise kahA jA sakatA hai ? isakA uttar dRuShTAnta dvArA tIn gAthAommen kahate hain : —
jinavar kahe vyavahArase ‘yah varNa hai is jIvakA’ ..59..
bhUtArthadraShTA puruShane vyavahAranayase varNaye ..60..
112