Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 58-60.

< Previous Page   Next Page >


Page 112 of 642
PDF/HTML Page 145 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
tAdAtmyalakShaNasambandhAbhAvAt na nishchayen salilamasti, tathA varNAdipudgaladravyapariNAmamishrit-
syAsyAtmana pudgaladravyeN sah parasparAvagAhalakShaNe sambandhe satyapi svalakShaNabhUtopayog-
guNavyApyatayA sarvadravyebhyodhikatven pratIyamAnatvAdagneruShNaguNenev sah tAdAtmyalakShaNasambandhA-
bhAvAt na nishchayen varNAdipudgalapariNAmA santi
.
kathan tarhi vyavahArovirodhak iti chet
panthe mussantan passidUN logA bhaNanti vavahArI .
mussadi eso pantho Na ya pantho mussade koI ..58..
tah jIve kammANan NokammANan cha passidun vaNNan .
jIvassa es vaNNo jiNehin vavahArado utto ..59..
gandharasaphAsarUvA deho sanThANamAiyA je ya .
savve vavahArassa ya NichchhayadaNhU vavadisanti ..60..

isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA jalake sAth dUdhakA sambandha na honese, nishchayase jal dUdhakA nahIn hai; isaprakArvarNAdik pudgaladravyake pariNAmonke sAth mishrit is AtmAkA, pudgaladravyake sAth paraspar avagAhasvarUp sambandha hone par bhI, svalakShaNabhUt upayogaguNake dvArA vyApta honese AtmA sarva dravyonse adhikapanese pratIt hotA hai; isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA varNAdike sAth AtmAkA sambandha nahIn hai isaliye, nishchayase varNAdik pudgalapariNAm AtmAke nahIn hain ..57..

ab yahAn prashna hotA hai ki isaprakAr to vyavahAranay aur nishchayanayakA virodh AtA hai, avirodh kaise kahA jA sakatA hai ? isakA uttar dRuShTAnta dvArA tIn gAthAommen kahate hain :

dekhA luTAte panthamen ko, ‘panth yah luTAt hai’
janagaN kahe vyavahArase, nahin panth ko luTAt hai ..58..
tyon varNa dekhA jIvamen in karma aru nokarmakA,
jinavar kahe vyavahArase ‘yah varNa hai is jIvakA’
..59..
tyon gandh, ras, rUp, sparsha, tan, sansthAn ityAdik sabain,
bhUtArthadraShTA puruShane vyavahAranayase varNaye
..60..

112