siddhau jIv ev svayamantarvyApako bhUtvAdimadhyAnteShu sasansAranisansArAvasthe vyApya sasansAran
nisansAran vAtmAnan kurvannAtmAnamekamev kurvan pratibhAtu, mA punaranyat, tathAyamev cha bhAvyabhAvak-
bhAvAbhAvAt parabhAvasya pareNAnubhavitumashakyatvAtsasansAran nisansAran vAtmAnamanubhavannAtmAnamek-
mevAnubhavan pratibhAtu, mA punaranyat
honese, apaneko uttarangga athavA nistaranggarUp anubhavan karatA huA, svayam ekako hI anubhav karatA huA pratibhAsit hotA hai, parantu anyako anubhav karatA huA pratibhAsit nahIn hotA; isIprakAr sasansAr aur nisansAr avasthAonko pudgalakarmake vipAkakA 1sambhav aur asambhav nimitta hone par bhI pudgalakarma aur jIvako vyApyavyApakabhAvakA abhAv honese kartAkarmapanekI asiddhi hai isaliye, jIv hI svayam antarvyApak hokar sasansAr athavA nisansAr avasthAmen Adi-madhya-antamen vyApta hokar sasansAr athavA nisansAr aisA apaneko karatA huA, apaneko ekako hI karatA huA pratibhAsit ho, parantu anyako karatA huA pratibhAsit na ho; aur phi ra usIprakAr yahI jIv, bhAvyabhAvakabhAvake abhAvake kAraN parabhAvakA parake dvArA anubhav ashakya hai isaliye, sasansAr athavA nisansArarUp apaneko anubhav karatA huA, apaneko ekako hI anubhav karatA huA pratibhAsit ho, parantu anyako anubhav karatA huA pratibhAsit na ho
bhAvArtha : — AtmAko paradravya – pudgalakarma – ke nimittase sasansAr-nisansAr avasthA hai . AtmA us avasthArUpase svayam hI pariNamit hotA hai . isaliye vah apanA hI kartA-bhoktA hai; pudgalakarmakA kartA-bhoktA to kadApi nahIn hai ..83..
ab vyavahAr batalAte hain : —
1. sambhav = honA; utpatti .