Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 104.

< Previous Page   Next Page >


Page 186 of 642
PDF/HTML Page 219 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
ata sthita khalvAtmA pudgalakarmaNAmakartA

davvaguNassa ya AdA Na kuNadi poggalamayamhi kammamhi .

tan ubhayamakuvvanto tamhi kahan tassa so kattA ..104..
dravyaguNasya chAtmA na karoti pudgalamaye karmaNi .
tadubhayamakurvanstasminkathan tasya sa kartA ..104..

yathA khalu mRuNmaye kalashe karmaNi mRuddravyamRudguNayo svarasat ev vartamAne dravyaguNAntar- sankramasya vastusthityaiv niShiddhatvAdAtmAnamAtmaguNan vA nAdhatte sa kalashakAra, dravyAntar- sankramamantareNAnyasya vastuna pariNamayitumashakyatvAt tadubhayan tu tasminnanAdadhAno na tattvatastasya kartA pratibhAti, tathA pudgalamaye gnAnAvaraNAdau karmaNi pudgaladravyapudgalaguNayo svarasat ev vartamAne dravyaguNAntarasankramasya vidhAtumashakyatvAdAtmadravyamAtmaguNan vAtmA na khalvAdhatte;

uparokta kAraNase AtmA vAstavamen pudgalakarmonkA akartA siddha huA, yah kahate hain :
AtmA kare nahin dravya-guN pudgalamayI karmaun viShai .
in ubhayako unamen na karatA, kyon hi tatkarttA bane ? 104..

gAthArtha :[AtmA ] AtmA [pudgalamaye karmaNi ] pudgalamay karmame [dravyaguNasya cha ] dravyako tathA guNako [na karoti ] nahIn karatA; [tasmin ] usamen [tad ubhayam ] un dononko [akurvan ] na karatA huA [sa ] vah [tasya kartA ] usakA kartA [kathan ] kaise ho sakatA hai ?

TIkA :jaisemiTTImay ghaTarUpI karma jo ki miTTIrUpI dravyamen aur miTTIke guNamen nij rasase hI vartatA hai usamen kumhAr apaneko yA apane guNako DAlatA yA milAtA nahIn hai, kyonki (kisI vastukA) dravyAntar yA guNAntararUpamen sankramaN honekA vastusthitise hI niShedh hai; dravyAntararUpamen (anyadravyarUpamen) sankramaN prApta kiye binA anya vastuko pariNamit karanA ashakya honese, apane dravya aur guNdononko us ghaTarUpI karmamen na DAlatA huA vah kumhAr paramArthase usakA kartA pratibhAsit nahIn hotA; isIprakArpudgalamay gnAnAvaraNAdi karma jo ki pudgaladravyamen aur pudgalake guNamen nij rasase hI vartatA hai usamen AtmA apane dravyako yA apane guNako vAstavamen DAlatA yA milAtA nahIn hai, kyonki (kisI vastukA) dravyAntar yA guNAntararUpamen sankramaN honA ashakya hai; dravyAntararUpamen sankramaN prApta kiye binA anya vastuko

186