jodhehin kade juddhe rAeN kadan ti jampade logo . vavahAreN tah kadan NANAvaraNAdi jIveN ..106..
yathA yuddhapariNAmen svayam pariNamamAnai yodhai kRute yuddhe yuddhapariNAmen svayamapariNam- mAnasya rAgno rAgnA kil kRutan yuddhamityupachAro, na paramArtha, tathA gnAnAvaraNAdikarmapariNAmen svayam pariNamamAnen pudgaladravyeN kRute gnAnAvaraNAdikarmaNi gnAnAvaraNAdikarmapariNAmen svayamapariNamamAnasyAtmana kilAtmanA kRutan gnAnAvaraNAdikarmetyupachAro, na paramArtha .
gAthArtha : — [yodhai ] yoddhAonke dvArA [yuddhe kRute ] yuddha kiye jAne par, ‘[rAgnA kRutam ] rAjAne yuddha kiyA’ [iti ] isaprakAr [loka ] lok [jalpate ] (vyavahArase) kahate hain [tathA ] usIprakAr ‘[gnAnAvaraNAdi ] gnAnAvaraNAdi karma [jIven kRutan ] jIvane kiyA’ [vyavahAreN ] aisA vyavahArase kahA jAtA hai .
TIkA : — jaise yuddhapariNAmarUp svayam pariNamate hue yoddhAonke dvArA yuddha kiye jAne par, yuddhapariNAmarUp svayam pariNamit nahIn honevAle rAjAmen ‘rAjAne yuddha kiyA’ aisA upachAr hai, paramArtha nahIn hain; isIprakAr gnAnAvaraNAdikarmapariNAmarUp svayam pariNamate hue pudgaladravyake dvArA gnAnAvaraNAdi karma kiye jAne par, gnAnAvaraNAdi karmapariNAmarUp svayam pariNamit nahIn honevAle aise ‘AtmAmen ‘AtmAne gnAnAvaraNAdi karma kiyA’ aisA upachAr hai, paramArtha nahIn hai .
bhAvArtha : — yoddhAonke dvArA yuddha kiye jAne par bhI upachArase yah kahA jAtA hai ki ‘rAjAne yuddha kiyA’, isIprakAr gnAnAvaraNAdi karma pudgaladravyake dvArA kiye jAne par bhI upachArase yah kahA jAtA hai ki ‘jIvane karma kiyA’ ..106..
188