Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 112.

< Previous Page   Next Page >


Page 192 of 642
PDF/HTML Page 225 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-

guNasaNNidA du ede kamman kuvvanti pachchayA jamhA .

tamhA jIvokattA guNA ya kuvvanti kammANi ..112..
sAmAnyapratyayA khalu chatvAro bhaNyante bandhakartAra .
mithyAtvamaviramaNan kaShAyayogau cha boddhavyA ..109..
teShAn punarapi chAyan bhaNito bhedastu trayodashavikalpa .
mithyAdRuShTayAdi yAvat sayoginashcharamAnta ..110..
ete achetanA khalu pudgalakarmodayasambhavA yasmAt .
te yadi kurvanti karma nApi teShAn vedak AtmA ..111..
guNasangnitAstu ete karma kurvanti pratyayA yasmAt .
tasmAjjIvokartA guNAshcha kurvanti karmANi ..112..
paramArthase ‘guN’ nAmake, pratyay kare in karmako .
tisase akartA jIv hai, guNasthAn karate karmako ..112..

gAthArtha :[chatvAra ] chAr [sAmAnyapratyayA ] sAmAnya 1pratyay [khalu ] nishchayase [bandhakartAra ] bandhake kartA [bhaNyante ] kahe jAte hain, ve[mithyAtvam ] mithyAtva, [aviramaNan ] aviramaN [cha ] tathA [kaShAyayogau ] kaShAy aur yog [boddhavyA ] jAnanA . [puna api cha ] aur phi ra [teShAn ] unakA, [ayan ] yah [trayodashavikalpa ] terah prakArakA [bheda tu ] bhed [bhaNita ] kahA gayA hai[mithyAdRuShTayAdi ] mithyAdRuShTi(guNasthAn)se lekar [sayogina charamAnta yAvat ] sayogakevalI(guNasthAn)ke charam samay paryantakA, [ete ] yah (pratyay athavA guNasthAn) [khalu ] jo ki nishchayase [achetanA ] achetan hain, [yasmAt ] kyonki [pudgalakarmodayasambhavA ] pudgalakarmake udayase utpanna hote hain [te ] ve [yadi ] yadi [karma ] karma [kurvanti ] karate hain to bhale karen; [teShAn ] unakA (karmonkA) [vedaka api ] bhoktA bhI [AtmA na ] AtmA nahIn hai . [yasmAt ] kyonki [ete ] yah [guNasangnitA tu ] ‘guN’ nAmak [pratyayA ] pratyay [karma ] karma [kurvanti ] karate hain, [tasmAt ] isaliye [jIva ] jIv to [akartA ] karmonkA akartA hai [cha ] aur [guNA ] ‘guN’ hI [karmANi ] karmonko [kurvanti ] karate hain .

192

1. pratyay = karmabandhake kAraN arthAt Asrav .