kaNayamayA bhAvAdo jAyante kunDalAdao bhAvA . ayamayayA bhAvAdo jah jAyante du kaDayAdI ..130.. aNNANamayA bhAvA aNANiNo bahuvihA vi jAyante .
yathA khalu pudgalasya svayam pariNAmasvabhAvatve satyapi, kAraNAnuvidhAyitvAt kAryANAn, jAmbUnadamayAdbhAvAjjAmbUnadajAtimanativartamAnA jAmbUnadakuNDalAday ev bhAvA
par lohamay ko bhAvase kaTakAdi bhAvon nIpaje; ..130..
par gnAnike to sarva bhAvahi gnAnamay nishchay bane ..131..
gAthArtha : — [yathA ] jaise [kanakamayAt bhAvAt ] svarNamay bhAvamense [kuNDalAdaya bhAvA ] svarNamay kuNDal ityAdie bhAv [jAyante ] hote hain [tu ] aur [ayomayakAt bhAvAt ] lohamay bhAvamense [kaTakAdaya ] lohamay ka DA ityAdie bhAv [jAyante ] hote hain, [tathA ] usIprakAr [agnAnina ] agnAnIke (agnAnamay bhAvamense) [bahuvidhA api ] anek prakArake [agnAnamayA bhAvA ] agnAnamay bhAv [jAyante ] hote hain [tu ] aur [gnAnina ] gnAnIke (gnAnamay bhAvamense) [sarve ] sabhI [gnAnamayA bhAvA ] gnAnamay bhAv [bhavanti ] hote hain
TIkA : — jaise pudgal svayam pariNAmasvabhAvI hone par bhI, kAraN jaise kArya honese, suvarNamay bhAvamense suvarNajAtikA ullanghan na karate hue suvarNamay kuNDal Adi bhAv hI hote hain, kintu lauhamay kaDA ityAdi bhAv nahIn hote, aur lauhamay bhAvamense, lauhajAtikA ullanghan na karate hue lauhamay kaDA ityAdi bhAv hI hote hain, kintu suvarNamay kuNDal Adi bhAv nahIn hote; isIprakAr jIv svayam pariNAmasvabhAvI hone par bhI, kAraN jaise hI kArya honese, agnAnIke — jo