jah NAm ko vi puriso kuchchhiyasIlan jaNan viyANittA . vajjedi teN samayan sansaggan rAgakaraNan cha ..148.. emev kammapayaDIsIlasahAvan cha kuchchhidan NAdun .
yathA khalu kushala kashchidvanahastI svasya bandhAy upasarppantIn chaTulamukhIn manoramAmamanoramAn vA kareNukuTTanIn tattvata kutsitashIlAn vignAy tayA sah rAgasansargau pratiShedhayati, tathA kilAtmArAgo gnAnI svasya bandhAy upasarppantIn manoramAmamanoramAn vA sarvAmapi karmaprakRitin
sansarga usake sAth tyonhI, rAg karanA paritaje; ..148..
nij bhAvamen rat rAg aru sansarga usakA parihare ..149..
gAthArtha : — [yathA nAm ] jaise [kopi puruSha ] koI puruSh [kutsitashIlan ] ku shIl arthAt kharAb svabhAvavAle [janan ] puruShako [vignAy ] jAnakar [ten samakan ] usake sAth [sansargan cha rAgak raNan ] sansarga aur rAg ka ranA [varjayati ] chhoD detA hai, [evam ev cha ] isIprakAr [svabhAvaratA ] svabhAvamen rat puruSh [ka rmaprakRitishIlasvabhAvan ] ka rmaprakRu tike shIl-svabhAvako [kutsitan ] ku tsit arthAt kharAb [gnAtvA ] jAnakar [tatsansargan ] usake sAthe sansarga [varjayanti ] chhoD dete hain [pariharanti cha ] aur rAg chhoD dete hain
TIkA : — jaise koI jangalakA kushal hAthI apane bandhanake liye nikaT AtI huI sundar mukhavAlI manoram athavA amanoram hathinIrUp kuTTanIko paramArthata burI jAnakar usake sAth rAg tathA sansarga nahIn karatA, isIprakAr AtmA arAgI gnAnI hotA huA apane bandhake lie samIp AtI huI (udayamen AtI huI) manoram yA amanoram (shubh yA ashubh) — sabhI karmaprakRitiyonko paramArthata