Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 184-185.

< Previous Page   Next Page >


Page 290 of 642
PDF/HTML Page 323 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-

evamidan bhedavignAnan yadA gnAnasya vaiparItyakaNikAmapyanAsAdayadavichalitamavatiShThate, tadA shuddhopayogamayAtmatven gnAnan gnAnamev kevalan sanna kinchanApi rAgadveShamoharUpan bhAvamArachayati . tato bhedavignAnAchchhuddhAtmopalambha prabhavati . shuddhAtmopalambhAt rAgadveShamohAbhAvalakShaNa samvara prabhavati .

kathan bhedavignAnAdev shuddhAtmopalambha iti chet jah kaNayamaggitaviyan pi kaNayabhAvan Na tan parichchayadi . tah kammodayatavido Na jahadi NANI du NANittan ..184.. evan jANadi NANI aNNANI muNadi rAgamevAdan .

aNNANatamochchhaNNo AdasahAvan ayANanto ..185..
yathA kanakamagnitaptamapi kanakabhAvan na tan parityajati .
tathA karmodayatapto na jahAti gnAnI tu gnAnitvam ..184..

sadA gnAnasvarUp hI rahA hai, rAgAdirUp kabhI nahIn huA’’ . isaliye AchAryadevane kahA hai ki ‘‘he satpuruShon ! ab mudit hoo’’ .126.

TIkA :isaprakAr jab yah bhedavignAn gnAnako aNumAtra bhI (rAgAdivikArarUp) viparItatAko na prApta karAtA huA avichalarUpase rahatA hai, tab shuddha-upayogamayAtmakatAke dvArA gnAn keval gnAnarUp hI rahatA huA kinchitmAtra bhI rAgadveShamoharUp bhAvako nahIn karatA; isaliye (yah siddha huA ki) bhedavignAnase shuddha AtmAkI upalabdhi (anubhav) hotI hai aur shuddha AtmAkI upalabdhise rAgadveShamohakA (AsravabhAvakA) abhAv jisakA lakShaN hai aisA samvar hotA hai .

ab yah prashna hotA hai ki bhedavignAnase hI shuddha AtmAkI upalabdhi (anubhav) kaise hotI hai ? usake uttaramen gAthA kahate hain :

jyon agnitapta suvarNa bhI, nij svarNabhAv nahIn taje .
tyon karmauday-pratapta bhI, gnAnI na gnAnipanA taje ..184..
jIv gnAni jAne yonhi, aru agnAni rAg hI jIv ginen .
AtmasvabhAv-ajAn jo, agnAnatamaAchchhAdase ..185..

gAthArtha :[yathA ] jaise [kanakam ] suvarNa [agnitaptam api ] agnise tapta hotA

290