Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 193.

< Previous Page   Next Page >


Page 303 of 642
PDF/HTML Page 336 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
nirjarA adhikAr
303
uvabhogamindiyehin davvANamachedaNANamidarANan .
jan kuNadi sammadiTThI tan savvan NijjaraNimittan ..193..
upabhogamindriyai dravyANAmachetanAnAmitareShAm .
yatkaroti samyagdRuShTi tatsarvan nirjarAnimittam ..193..

virAgasyopabhogo nirjarAyai ev . rAgAdibhAvAnAn sadbhAven mithyAdRuShTerachetanAnyadravyopabhogo bandhanimittamev syAt . sa ev rAgAdibhAvAnAmabhAven samyagdRuShTernirjarAnimittamev syAt . eten dravyanirjarAsvarUpamAveditam .

bhAvArtha :samvar honeke bAd navIn karma to nahIn bandhate . aur jo karma pahale bandhe huye the unakI jab nirjarA hotI hai tab gnAnakA AvaraN dUr honese vah (gnAn) aisA ho jAtA hai ki puna rAgAdirUp pariNamit nahIn hotAsadA prakAsharUp hI rahatA hai .133.

ab dravyanirjarAkA svarUp kahate hain :

chetan achetan dravyakA, upabhog indrisamUhase .
jo jo kare saddRuShTi vah sab, nirjarAkAraN bane ..193..

gAthArtha :[samyagdRuShTi ] samyagdRuShTi jIv [yat ] jo [indriyai ] indriyonke dvArA [achetanAnAm ] achetan tathA [itareShAm ] chetan [dravyANAm ] dravyonkA [upabhogam ] upabhog [karoti ] karatA hai [tat sarvan ] vah sarva [nirjarAnimittam ] nirjarAkA nimitta hai .

TIkA :virAgIkA upabhog nirjarAke liye hai (arthAt nirjarAkA kAraN hotA hai) . rAgAdibhAvonke sadbhAvase mithyAdRuShTike achetan tathA chetan dravyonkA upabhog bandhakA nimitta hI hotA hai; vahI (upabhog), rAgAdibhAvonke abhAvase samyagdRuShTike lie nirjarAkA nimitta hI hotA hai . isaprakAr dravyanirjarAkA svarUp kahA .

bhAvArtha :samyagdRuShTiko gnAnI kahA hai aur gnAnIke rAgadveShamohakA abhAv kahA hai; isaliye samyagdRuShTi virAgI hai . yadyapi usake indriyonke dvArA bhog dikhAI detA ho tathApi use bhogakI sAmagrIke prati rAg nahIn hai . vah jAnatA hai ki ‘‘vah (bhogakI sAmagrI) paradravya hai, merA aur isakA koI sambandha nahIn hai; karmodayake nimittase isakA aur merA sanyog-viyog hai’’ . jab tak use chAritramohakA uday Akar pIDA karatA hai aur svayam balahIn honese pIDAko sahan nahIn