jah majjan pibamANo aradIbhAveN majjadi Na puriso .
yathA kashchitpuruSho maireyan prati pravRuttatIvrAratibhAva san maireyan pibannapi tIvrArati- bhAvasAmarthyAnna mAdyati, tathA rAgAdibhAvAnAmabhAven sarvadravyopabhogan prati pravRuttatIvravirAgabhAva san viShayAnupabhunyjAnopi tIvravirAgabhAvasAmarthyAnna badhyate gnAnI .
svan phalan viShayasevanasya nA .
sevakopi tadasAvasevaka ..135..
gAthArtha : — [yathA ] jaise [puruSha ] koI puruSh [madyan ] madirAko [aratibhAven ] aratibhAvase (aprItise) [piban ] pItA huA [na mAdyati ] matavAlA nahIn hotA, [tathA ev ] isIprakAr [gnAnI api ] gnAnI bhI [dravyopabhoge ] dravyake upabhogake prati [arata ] arat (vairAgyabhAvase) vartatA huA [na badhyate ] (karmonse) bandhako prApta nahIn hotA .
TIkA : — jaise koI puruSh madirAke prati jisako tIvra aratibhAv pravartA hai aisA vartatA huA, madirAko pIne par bhI, tIvra aratibhAvake sAmarthyake kAraN matavAlA nahIn hotA, usIprakAr gnAnI bhI, rAgAdibhAvonke abhAvase sarva dravyonke upabhogake prati jisako tIvra vairAgyabhAv pravartA hai aisA vartatA huA, viShayonko bhogatA huA bhI, tIvra vairAgyabhAvake sAmarthyake kAraN (karmonse) bandhako prApta nahIn hotA .
bhAvArtha : — yah vairAgyakA sAmarthya hai ki gnAnI viShayonkA sevan karatA huA bhI karmonse nahIn bandhatA ..196..
ab is arthakA AgAmI gAthAke arthakA sUchak kAvya kahate hain : —
shlokArtha : — [yat ] kyonki [nA ] yah (gnAnI) puruSh [viShayasevane api ] viShay