Samaysar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 372 of 642
PDF/HTML Page 405 of 675

 

372
samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
karmayogyapudgalabahulo loka, siddhAnAmapi tatrasthAnAn tatprasangAt . na kAyavAngmanakarma,
yathAkhyAtasanyatAnAmapi tatprasangAt . nAnekaprakArakaraNAni, kevalagnAninAmapi tatprasangAt . na
sachittAchittavastUpaghAta, samititatparANAmapi tatprasangAt . tato nyAyabalenaivaitadAyAtan, yadupayoge
rAgAdikaraNan sa bandhahetu .
rahe hain unake bhI, bandhakA prasang A jAegA . kAy-vachan-manakA karma (arthAt kAy-vachan-
manakI kriyAsvarUp yog) bhI bandhakA kAraN nahIn hai; kyonki yadi aisA ho to yathAkhyAt-
sanyamiyonke bhI (kAy-vachan-manakI kriyA honese) bandhakA prasang A jAegA
. anek
prakArake 1karaN bhI bandhakA kAraN nahIn hain; kyonki yadi aisA ho to kevalagnAniyonke bhI
(un karaNonse) bandhakA prasang A jAegA . sachitta tathA achitta vastuonkA ghAt bhI bandhakA
kAraN nahIn hai; kyonki yadi aisA ho to jo samitimen tatpar hain unake (arthAt jo yatnapUrvak
pravRutti karate hain aise sAdhuonke) bhI (sachitta tathA achitta vastuonke ghAtase) bandhakA prasang
A jAegA
. isaliye nyAyabalase hI yah phalit huA ki, upayogamen rAgAdikaraN (arthAt
upayogamen rAgAdikakA karanA), bandhakA kAraN hai .

bhAvArtha :yahAn nishchayanayako pradhAn karake kathan hai . jahAn nirbAdh hetuse siddhi hotI hai vahI nishchay hai . bandhakA kAraN vichAr karane par nirbAdhatayA yahI siddha huA ki mithyAdRuShTi puruSh jin rAgadveShamohabhAvonko apane upayogamen karatA hai ve rAgAdik hI bandhakA kAraN hain . unake atirikta anyabahu karmayogya pudgalonse paripUrNa lok, kAy-vachan-manake yog, anek karaN tathA chetan-achetanakA ghAtbandhake kAraN nahIn hain; yadi unase bandha hotA ho to siddhonke, yathAkhyAt chAritravAnonke, kevalagnAniyonke aur samitirUp pravRutti karanevAle muniyonke bandhakA prasang A jAegA . parantu unake to bandha hotA nahIn hai . isalie in hetuommen (kAraNommen) vyabhichAr (doSh) AyA . isalie yah nishchay hai ki bandhakA kAraN rAgAdik hI hain .

yahAn samitirUp pravRutti karanevAle muniyonkA nAm liyA gayA hai aur avirat, deshaviratakA nAm nahIn liyA; isakA yah kAraN hai kiavirat tathA deshaviratake bAhyasamitirUp pravRutti nahIn hotI, isalie chAritramoh sambandhI rAgase kinchit bandha hotA hai; isalie sarvathA bandhake abhAvakI apekShAmen unakA nAm nahIn liyA . vaise antaranggakI apekShAse to unhen bhI nirbandha hI jAnanA chAhie ..237 se 241.. 1karaN = indriyAn .