Samaysar-Hindi (English transliteration). Kalash: 173.

< Previous Page   Next Page >


Page 403 of 642
PDF/HTML Page 436 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
bandha adhikAr
403

svaparayoraviveke sati jIvasyAdhyavasitimAtramadhyavasAnan; tadev cha bodhanamAtratvAdbuddhi, vyavasAnamAtratvAdvayavasAya, mananamAtratvAnmati, vignaptimAtratvAdvignAnan, chetanAmAtratvAchchittan, chito bhavanamAtratvAdbhAva, chita pariNamanamAtratvAtpariNAma .

(shArdUlavikrIDit)
sarvatrAdhyavasAnamevamakhilan tyAjyan yaduktan jinai-
stanmanye vyavahAr ev nikhilopyanyAshrayastyAjita
.
samyangnishchayamekamev tadamI niShkampamAkramya kin
shuddhagnAnaghane mahimni na nije badhnanti santo dhRutim
..173..

TIkA :sva-parakA avivek ho (sva-parakA bhedagnAn na ho) tab jIvakI hai, 2vyavasAnamAtratvase vyavasAy hai, 3mananamAtratvase mati hai, vignaptimAtratvase vignAn hai, chetanAmAtratvase chitta hai, chetanake bhavanamAtratvase bhAv hai, chetanake pariNamanamAtratvase pariNAm hai . (isaprakAr yah sab shabda ekArthavAchI hain .)

bhAvArtha :yah to buddhi Adi ATh nAm kahe gaye hain, ve sabhI chetan AtmAke pariNAm hain . jab tak sva-parakA bhedagnAn na ho tab tak jIvake jo apane aur parake ekatvake nishchayarUp pariNati pAI jAtI hai use buddhi Adi ATh nAmonse kahA jAtA hai ..271..

‘adhyavasAn tyAgane yogya kahe hain isase aisA gnAt hotA hai ki vyavahArakA tyAg aur nishchayakA grahaN karAyA hai’is arthakA, evan AgAmI kathanakA sUchak kAvya kahate hain :

shlokArtha :AchAryadev kahate hain ki :[sarvatra yad adhyavasAnam ] sarva vastuommen jo adhyavasAn hote hain, [akhilan ] ve sabhI (adhyavasAn) [jinai ] jinendra bhagavAnane [evam ] pUrvAekta rItise [tyAjyan uktan ] tyAgane yogya kahe hain, [tat ] isaliye [manye ] ham yah mAnate hain ki [anya-Ashraya vyavahAra ev nikhila api tyAjita ] ‘par jisakA Ashray hai aisA vyavahAr hI sampUrNa chhuDAyA hai’ . [tat ] tab phi ra, [amI santa ] yah satpuruSh [ekam samyak

1adhyavasitimAtra adhyavasAn hai; aur vahI (jise adhyavasAn kahA hai vahI) bodhanamAtratvase buddhi

1. adhyavasiti = (ekamen dUsarekI mAnyatApUrvak) pariNati; (mithyA) nishchiti; (mithyA) nishchay honA .

2. vyavasAn = kAmamen lage rahanA; udyamI honA; nishchay honA .

3. manan = mAnanA; jAnanA .