shIlatapaparipUrNan triguptipanchasamitiparikalitamahinsAdipanchamahAvratarUpan vyavahArachAritran abhavyopi kuryAt, tathApi cha nishchAritrognAnI mithyAdraShTirev, nishchayachAritrahetubhUtagnAnashraddhAn- shUnyatvAt .
tasyaikAdashAngagnAnamasti iti chet —
mokShan hi na tAvadabhavya shraddhatte, shuddhagnAnamayAtmagnAnashUnyatvAt . tato gnAnamapi nAsau jIv [agnAnI ] agnAnI [mithyAdRuShTi tu ] aur mithyAdRuShTi hai .
TIkA : — shIl aur tapase paripUrNa, tIn gupti aur pAnch samitiyonke prati sAvadhAnIse yukta, ahinsAdi pAnch mahAvratarUp vyavahArachAritra (kA pAlan) abhavya bhI karatA hai; tathApi vah (abhavya) nishchAritra (-chAritrarahit), agnAnI aur mithyAdRuShTi hI hai, kyonki (vah) nishchayachAritrake kAraNarUp gnAn – shraddhAnase shUnya hai .
bhAvArtha : — abhavya jIv mahAvrat-samiti-guptirUp vyavahAr chAritrakA pAlan kare tathApi nishchay samyaggnAnashraddhAnake binA vah chAritra ‘samyak chAritra’ nAmako prApta nahIn hotA; isaliye vah agnAnI, mithyAdRuShTi aur nishchAritra hI hai ..273..
ab shiShya pUchhatA hai ki — use (abhavyako) gyArah angakA gnAn to hotA hai; phi ra bhI usako agnAnI kyon kahA hai ? isakA uttar kahate hain : —
gAthArtha : — [mokSham ashraddadhAna ] mokShakI shraddhA na karatA huA [ya abhavyasattva ] jo abhavya jIv hai vah [tu adhIyIt ] shAstra to paDhatA hai, [tu ] parantu [gnAnan ashraddadhAnasya ] gnAnakI shraddhA na karanevAle usakoe [pATha ] shAstrapaThan [guNam na karoti ] guN nahIn karatA .
TIkA : — pratham to abhavya jIv, (svayam) shuddhagnAnamay AtmAke gnAnase shUnya honeke
406