Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 293.

< Previous Page   Next Page >


Page 428 of 642
PDF/HTML Page 461 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
yathA bandhAnshchhitvA cha bandhanabaddhastu prApnoti vimokSham .
tathA bandhAnshchhitvA cha jIva samprApnoti vimokSham ..292..

karmabaddhasya bandhachchhedo mokShahetu, hetutvAt, nigaDAdibaddhasya bandhachchhedavat . eten ubhayepi pUrve AtmabandhayordvidhAkaraNe vyApAryete .

kimayamev mokShaheturiti chet bandhANan cha sahAvan viyANidun appaNo sahAvan cha .

bandhesu jo virajjadi so kammavimokkhaNan kuNadi ..293..
bandhAnAn cha svabhAvan vignAyAtmana svabhAvan cha .
bandheShu yo virajyate sa karmavimokShaNan karoti ..293..

gAthArtha :[yathA cha ] jaise [bandhanabaddha tu ] bandhanabaddha puruSh [bandhAn chhitvA ] bandhanonko chhed kar [vimokSham prApnoti ] muktiko prApta ho jAtA hai, [tathA cha ] isIprakAr [jIva ] jIv [bandhAn chhitvA ] bandhonko chhedakar [vimokSham samprApnoti ] mokShako prApta karatA hai .

TIkA :karmase bandhe hue (puruSh) ko bandhakA chhed mokShakA kAraN hai, kyonki jaise beDI Adise bandhakA chhed bandhase chhUTanekA kAraN hai, usIprakAr karmase bandhe hueko karmabandhakA chhed karmabandhase chhUTanekA kAraN hai . is(kathan)se, pUrvakathit dononko (jo bandhake svarUpake gnAnamAtrase santuShTa hain tathA jo bandhake vichAr kiyA karate hain unako) AtmA aur bandhake dvidhAkaraNamen vyApAr karAyA jAtA hai (arthAt AtmA aur bandhako bhinna-bhinna karaneke prati lagAyA jAtA haiudyam karAyA jAtA hai) ..292..

‘mAtra yahI (bandhachchhed hI) mokShakA kAraN kyon hai ?’ aisA prashna hone par ab usakA uttar dete hain :

re jAnakar bandhan-svabhAv, svabhAv jAn ju AtmakA .
jo bandhamen virakta hove, karmamokSha kare ahA ! ..293..

gAthArtha :[bandhAnAn svabhAvan cha ] bandhonke svabhAvako [Atmana svabhAvan cha ] aur AtmAke svabhAvako [vignAy ] jAnakar [bandheShu ] bandhonke prati [ya ] jo [virajyate ] virakta hotA hai, [sa ] vah [karmavimokShaNan karoti ] ka rmonse mukta hotA hai .

428