nashyatyev pashu svabhAvamahimanyekAntanishchetana
sarvasmAnniyatasvabhAvabhavanagnAnAdvibhakto bhavan
syAdvAdI tu na nAshameti sahajaspaShTIkRutapratyaya ..258..
sarvatrApyanivArito gatabhaya svairan pashu krIDati .
dArUDha parabhAvabhAvavirahavyAlokaniShkampita ..259..
shlokArtha : — [pashu ] arthAt ekAntavAdI agnAnI, [parabhAv-bhAv-kalanAt ] parabhAvonke 1bhavanako hI jAnatA hai (isaprakAr parabhAvase hI apanA astitva mAnatA hai,) isaliye [nityan bahi-vastuShu vishrAnta ] sadA bAhya vastuommen vishrAm karatA huA, [svabhAv- mahimani ekAnta-nishchetana ] (apane) svabhAvakI mahimAmen atyanta nishchetan (jaD) vartatA huA, [nashyati ev ] nAshako prApta hotA hai; [syAdvAdI tu ] aur syAdvAdI to [niyat-svabhAv- bhavan-gnAnAt sarvasmAt vibhakta bhavan ] (apane) niyat svabhAvake bhavanasvarUp gnAnake kAraN sab (parabhAvon) se bhinna vartatA huA, [sahaj-spaShTIkRut-pratyaya ] jisane sahaj svabhAvakA pratItirUp gnAtRutva spaShTa — pratyakSha — anubhavarUp kiyA hai aisA hotA huA, [nAsham eti na ] nAshako prApta nahIn hotA.
bhAvArtha : — ekAntavAdI parabhAvonse hI apanA satpanA mAnatA hai, isaliye bAhya vastuommen vishrAm karatA huA, AtmAkA nAsh karatA hai; aur syAdvAdI to, gnAnabhAv gneyAkAr hone par bhI gnAnabhAvakA svabhAvase astitva jAnatA huA, AtmAkA nAsh nahIn karatA.
shlokArtha : — [pashu ] pashu arthAt agnAnI ekAntavAdI, [sarva-bhAv-bhavanan Atmani 1bhavan = astitva; pariNaman.