vAnchhatyuchchhaladachchhachitpariNaterbhinnan pashu kinchan .
syAdvAdI tadanityatAn parimRushanshchidvastuvRuttikramAt ..261..
to, yadyapi gnAn gneyAnusAr utpanna-vinaShTa hotA hai phi ra bhI, chaitanyabhAvakA nitya uday anubhav karatA
huA jItA hai — nAshako prApta nahIn hotA.
shlokArtha : — [pashu ] pashu arthAt ekAntavAdI agnAnI, [TankotkIrNa vishuddhabodh- visar-AkAr-Atma-tattva-AshayA ] TankotkIrNa vishuddha gnAnake vistArarUp ek-AkAr (sarvathA nitya) AtmatattvakI AshAse, [uchchhalat-achchha-chitpariNate bhinnan kinychan vAnychhati ] uchhalatI huI nirmal chaitanyapariNatise bhinna kuchh (Atmatattvako) chAhatA hai (kintu aisA koI Atmatattva hai nahIn); [syAdvAdI ] aur syAdvAdI to, [chid-vastu-vRutti-kramAt tad- anityatAn parimRushan ] chaitanyavastukI vRuttike ( – pariNatike, paryAyake) kram dvArA usakI anityatAkA anubhav karatA huA, [nityam gnAnan anityatA parigame api ujjvalan AsAdayati ] nitya aise gnAnako anityatAse vyApta hone par bhI ujjval ( – nirmal) mAnatA hai — anubhav karatA hai.
bhAvArtha : — ekAntavAdI gnAnako sarvathA ekAkAr — nitya prApta karanekI vAnchhAse, utpanna honevAlI aur nAsh honevAlI chaitanyapariNatise pRuthak kuchh gnAnako chAhatA hai; parantu pariNAmake atirikta koI pRuthak pariNAmI to nahIn hotA. syAdvAdI to yah mAnatA hai ki — yadyapi dravyApekShAse gnAn nitya hai tathApi kramasha utpanna honevAlI aur naShTa honevAlI chaitanyapariNatike kramake kAraN gnAn anitya bhI hai; aisA hI vastusvabhAv hai.
hai — samajhA detA hai’ is arthakA kAvya kahA jAtA hai : —