Samaysar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 616 of 642
PDF/HTML Page 649 of 675

 

616
samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
athAsyopAyopeyabhAvashchintyate
Atmavastuno hi gnAnamAtratvepyupAyopeyabhAvo vidyat ev; tasyaikasyApi

svayam sAdhakasiddharUpobhayapariNAmitvAt . tatra yatsAdhakan rUpan sa upAya, yatsiddhan rUpan sa upeya . atosyAtmanonAdimithyAdarshanagnAnachAritrai svarUpaprachyavanAt sansarata sunishchal- parigRuhItavyavahArasamyagdarshanagnAnachAritrapAkaprakarShaparamparayA krameN svarUpamAropyamANasyAnta- rmagnanishchayasamyagdarshanagnAnachAritravisheShatayA sAdhakarUpeN tathA paramaprakarShamakarikAdhirUDh- (anekAntake sAth susangat, anekAntake sAth melavAlI) dRuShTike dvArA svayamev dekhate hue, [syAdvAd-shuddhim adhikAm adhigamya ] syAdvAdakI atyanta shuddhiko jAnakar, [jin-nItim alangghayanta ] jinanItikA (jineshvaradevake mArgakA) ullanghan na karate hue, [santa gnAnIbhavanti ] satpuruSh gnAnasvarUp hote hain.

bhAvArtha :jo satpuruSh anekAntake sAth susangat dRuShTike dvArA anekAntamay vastusthitiko dekhate hain, ve isaprakAr syAdvAdakI shuddhiko prApta karakejAn karake jinadevake mArgakosyAdvAdanyAyakoullanghan na karate hue, gnAnasvarUp hote hain.265.

isaprakAr syAdvAdake sambandhamen kahakar, ab AchAryadev upAy-upeyabhAvake sambandhamen kuchh kahate hain :

ab isake (gnAnamAtra Atmavastuke) 1upAy-upeyabhAv vichArA jAtA hai (arthAt Atmavastu gnAnamAtra hai phi ra bhI usamen upAyatva aur upeyatva donon kaise ghaTit hote hain so isakA vichAr kiyA jAtA hai :

Atmavastuko gnAnamAtratA hone par bhI use upAy-upeyabhAv (upAy-upeyapanA) hai hI, kyonki vah ek hone par bhI 2svayam sAdhakarUpase aur siddharUpasedonon prakArase pariNamit hotA hai. usamen jo sAdhak rUp hai vah upAy hai aur jo siddha rUp hai vah upey hai. isaliye, anAdi kAlase mithyAdarshanagnAnachAritra dvArA (mithyAdarshan, mithyAgnAn aur mithyAchAritra dvArA) svarUpase chyut honeke kAraN sansAramen bhramaN karate hue, sunishchalatayA grahaN kiye gaye vyavahArasamyagdarshanagnAnachAritrake pAkake prakarShakI paramparAse kramasha svarUpamen ArohaN karAye jAnevAle is AtmAko, antarmagna jo nishchayasamyagdarshanagnAnachAritrarUp bhed hain unake sAth tadrUpatAke 1upey arthAt prApta karane yogya, aur upAy arthAt prApta karane yogya jisake dvArA prApta kiyA jAve. AtmAkA

shuddha (-sarva karma rahit) svarUp athavA mokSha upey hai, aur mokShamArga upAy hai. 2AtmA pariNAmI hai aur sAdhakatva tathA siddhatva ye donon usake pariNAm hain.