rmaha paramamastu na sahajamudvilAsan sadA .
yadekarasamullasallavaNakhilyalIlAyitam ..14..
bhAvArtha : — yahAn AtmAkI anubhUtiko hI gnAnakI anubhUti kahA gayA hai . agnAnIjan gneyommen hI — indriyagnAnake viShayommen hI — lubdha ho rahe hain; ve indriyagnAnake viShayonse anekAkAr hue gnAnako hI gneyamAtra AsvAdan karate hain, parantu gneyonse bhinna gnAnamAtrakA AsvAdan nahIn karate . aur jo gnAnI hain, gneyommen Asakta nahIn hain ve gneyonse bhinna ekAkAr gnAnakA hI AsvAd lete hain, — jaise shAkonse bhinna namakakI DalIkA kShAramAtra svAd AtA hai, usIprakAr AsvAd lete hain, kyonki jo gnAn hai so AtmA hai aur jo AtmA hai so gnAn hai . isaprakAr guNaguNIkI abhed dRuShTimen AnevAlA sarva paradravyonse bhinna, apanI paryAyommen ekarUp, nishchal, apane guNommen ekarUp, paranimittase utpanna hue bhAvonse bhinna apane svarUpakA anubhav, gnAnakA anubhav hai; aur yah anubhavan bhAvashrutagnAnarUp jinashAsanakA anubhavan hai . shuddhanayase isamen koI bhed nahIn hai ..15..
ab, isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hain : —
shlokArtha : — AchArya kahate hain ki [paramam maha na astu ] hamen vah utkRuShTa tej -prakAsh prApta ho [yat sakalakAlam chid-uchchhalan-nirbharan ] ki jo tej sadAkAl chaitanyake pariNamanase paripUrNa hai, [ullasat-lavaN-khilya-lIlAyitam ] jaise namakakI DalI ek kShArarasakI lIlAkA Alamban karatI hai, usIprakAr jo tej [ek-rasam Alambate ] ek gnAnarasasvarUpakA Alamban karatA hai; [akhaNDitam ] jo tej akhaNDit hai — jo gneyonke AkArarUp khaNDit nahIn hotA, [anAkulan ] jo anAkul hai — jisamen karmonke nimittase honevAle rAgAdise utpanna AkulatA nahIn hai, [anantam anta bahi jvalat ] jo avinAshIrUpase antaranggamen aur bAharamen pragaT daidIpyamAn hai — jAnanemen AtmA hai, [sahajam ] jo svabhAvase huA hai — jise kisIne nahIn rachA aur [sadA udvilAsan ] sadA jisakA vilAs udayarUp hai — jo ekarUp pratibhAsamAn hai .