Samaysar-Hindi (Gujarati transliteration). Gatha: 36.

< Previous Page   Next Page >


Page 77 of 642
PDF/HTML Page 110 of 675

 

કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા ]
પૂર્વરંગ
૭૭
અથ કથમનુભૂતેઃ પરભાવવિવેકો ભૂત ઇત્યાશંક્ય ભાવકભાવવિવેકપ્રકારમાહ

ણત્થિ મમ કો વિ મોહો બુજ્ઝદિ ઉવઓગ એવ અહમેક્કો .

તં મોહણિમ્મમત્તં સમયસ્સ વિયાણયા બેંતિ ..૩૬..
નાસ્તિ મમ કોઽપિ મોહો બુધ્યતે ઉપયોગ એવાહમેકઃ .
તં મોહનિર્મમત્વં સમયસ્ય વિજ્ઞાયકા બ્રુવન્તિ ..૩૬..

ઇહ ખલુ ફલદાનસમર્થતયા પ્રાદુર્ભૂય ભાવકેન સતા પુદ્ગલદ્રવ્યેણાભિનિર્વર્ત્ય- [અનવમ્ અત્યન્ત-વેગાત્ યાવત્ વૃત્તિમ્ ન અવતરતિ ] પુરાની ન હો ઇસપ્રકાર અત્યન્ત વેગસે જબ તક પ્રવૃત્તિકો પ્રાપ્ત ન હો, [તાવત્ ] ઉસસે પૂર્વ હી [ઝટિતિ ] તત્કાલ [સકલ-ભાવૈઃ અન્યદીયૈઃ વિમુક્તા ] સકલ અન્યભાવોંસે રહિત [સ્વયમ્ ઇયમ્ અનુભૂતિઃ ] સ્વયં હી યહ અનુભૂતિ તો [આવિર્બભૂવ ] પ્રગટ હો ગઈ .

ભાવાર્થ :યહ પરભાવકે ત્યાગકા દૃષ્ટાન્ત કહા ઉસ પર દૃષ્ટિ પડે ઉસસે પૂર્વ, સમસ્ત અન્ય ભાવોંસે રહિત અપને સ્વરૂપકા અનુભવ તો તત્કાલ હો ગયા; ક્યોંકિ યહ પ્રસિદ્ધ હૈ કિ વસ્તુકો પરકી જાન લેનેકે બાદ મમત્વ નહીં રહતા .૨૯.

અબ, ‘ઇસ અનુભૂતિસે પરભાવકા ભેદજ્ઞાન કૈસે હુઆ ?’ ઐસી આશંકા કરકે, પહલે તો જો ભાવકભાવમોહકર્મકે ઉદયરૂપ ભાવ, ઉસકે ભેદજ્ઞાનકા પ્રકાર કહતે હૈં :

કુછ મોહ વો મેરા નહીં, ઉપયોગ કેવલ એક મૈં,
ઇસ જ્ઞાનકો, જ્ઞાયક સમયકે મોહનિર્મમતા કહે ..૩૬..

ગાથાર્થ :[બુધ્યતે ] જો યહ જાને કિ [મોહઃ મમ કઃ અપિ નાસ્તિ ] ‘મોહ મેરા કોઈ ભી (સમ્બન્ધી) નહીં હૈ, [એકઃ ઉપયોગઃ એવ અહમ્ ] એક ઉપયોગ હી મૈં હૂઁ[તં ] ઐસે જાનનેકો [સમયસ્ય ] સિદ્ધાન્તકે અથવા સ્વપરસ્વરૂપકે [વિજ્ઞાયકાઃ ] જાનનેવાલે [મોહનિર્મમત્વં ] મોહસે નિર્મમત્વ [બ્રુવન્તિ ] કહતે હૈં .

ટીકા :નિશ્ચયસે, (યહ મેરે અનુભવમેં) ફલદાનકી સામર્થ્યસે પ્રગટ હોકર

ઇસ ગાથાકા દૂસરા અર્થ યહ ભી હૈ કિ :‘કિંચિત્માત્ર મોહ મેરા નહીં હૈ, મૈં એક હૂઁ’ ઐસા ઉપયોગ હી (આત્મા હી) જાને, ઉસ ઉપયોગકો (આત્માકો) સમયકે જાનનેવાલે મોહકે પ્રતિ નિર્મમ (મમતા રહિત) કહતે હૈં .