યો હિ નામાનાદિમોહોન્મત્તતયાત્યન્તમપ્રતિબુદ્ધઃ સન્ નિર્વિણ્ણેન ગુરુણાનવરતં પ્રતિ- બોધ્યમાનઃ કથંચનાપિ પ્રતિબુધ્ય નિજકરતલવિન્યસ્તવિસ્મૃતચામીકરાવલોકનન્યાયેન પરમેશ્વર- માત્માનં જ્ઞાત્વા શ્રદ્ધાયાનુચર્ય ચ સમ્યગેકાત્મારામો ભૂતઃ સ ખલ્વહમાત્માત્મપ્રત્યક્ષં ચિન્માત્રં જ્યોતિઃ, સમસ્તક્રમાક્રમપ્રવર્તમાનવ્યાવહારિકભાવૈઃ ચિન્માત્રાકારેણાભિદ્યમાનત્વાદેકઃ, નારકાદિ- જીવવિશેષાજીવપુણ્યપાપાસ્રવસંવરનિર્જરાબન્ધમોક્ષલક્ષણવ્યાવહારિકનવતત્ત્વેભ્યઃ ટંકોત્કીર્ણૈકજ્ઞાયક- સ્વભાવભાવેનાત્યન્તવિવિક્તત્વાત્ શુદ્ધઃ, ચિન્માત્રતયા સામાન્યવિશેષોપયોગાત્મકતાનતિક્રમણાદ્દર્શન- જ્ઞાનમયઃ, સ્પર્શરસગન્ધવર્ણનિમિત્તસંવેદનપરિણતત્વેઽપિ સ્પર્શાદિરૂપેણ સ્વયમપરિણમનાત્ પરમાર્થતઃ સદૈવારૂપી, ઇતિ પ્રત્યગયં સ્વરૂપં સંચેતયમાનઃ પ્રતપામિ . એવં પ્રતપતશ્ચ મમ બહિર્વિચિત્ર-
ગાથાર્થ : — દર્શનજ્ઞાનચારિત્રરૂપ પરિણત આત્મા યહ જાનતા હૈ કિ — [ખલુ ] નિશ્ચયસે [અહમ્ ] મૈં [એકઃ ] એક હૂઁ, [શુદ્ધઃ ] શુદ્ધ હૂઁ, [દર્શનજ્ઞાનમયઃ ] દર્શનજ્ઞાનમય હૂઁ, [સદા અરૂપી ] સદા અરૂપી હૂઁ; [કિંચિત્ અપિ અન્યત્ ] કિંચિત્માત્ર ભી અન્ય પરદ્રવ્ય [પરમાણુમાત્રમ્ અપિ ] પરમાણુમાત્ર ભી [મમ ન અપિ અસ્તિ ] મેરા નહીં હૈ યહ નિશ્ચય હૈ .
ટીકા : — જો, અનાદિ મોહરૂપ અજ્ઞાનસે ઉન્મત્તતાકે કારણ અત્યન્ત અપ્રતિબુદ્ધ થા ઔર વિરક્ત ગુરુસે નિરન્તર સમઝાયે જાને પર જો કિસી પ્રકારસે સમઝકર, સાવધાન હોકર, જૈસે કોઈ (પુરુષ) મુટ્ઠીમેં રખે હુએ સોનેકો ભૂલ ગયા હો ઔર ફિ ર સ્મરણ કરકે ઉસ સોનેકો દેખે ઇસ ન્યાયસે, અપને પરમેશ્વર (સર્વ સામર્થ્યકે ધારક) આત્માકો ભૂલ ગયા થા ઉસે જાનકર, ઉસકા શ્રદ્ધાન કર ઔર ઉસકા આચરણ કરકે ( – ઉસમેં તન્મય હોકર) જો સમ્યક્ પ્રકારસે એક આત્મારામ હુઆ, વહ મૈં ઐસા અનુભવ કરતા હૂઁ કિ – મૈં ચૈતન્યમાત્ર જ્યોતિરૂપ આત્મા હૂઁ કિ જો મેરે હી અનુભવસે પ્રત્યક્ષ જ્ઞાત હોતા હૈ; ચિન્માત્ર આકારકે કારણ મૈં સમસ્ત ક્રમરૂપ તથા અક્રમરૂપ પ્રવર્તમાન વ્યાવહારિક ભાવોંસે ભેદરૂપ નહીં હોતા, ઇસલિયે મૈં એક હૂઁ; નારક આદિ જીવકે વિશેષ, અજીવ, પુણ્ય, પાપ, આસ્રવ, સંવર, નિર્જરા, બન્ધ ઔર મોક્ષસ્વરૂપ જો વ્યાવહારિક નવ તત્ત્વ હૈં ઉનસે, ટંકોત્કીર્ણ એક જ્ઞાયકસ્વભાવરૂપ ભાવકે દ્વારા, અત્યન્ત ભિન્ન હૂઁ, ઇસલિયે મૈં શુદ્ધ હૂઁ; ચિન્માત્ર હોનેસે સામાન્ય-વિશેષ ઉપયોગાત્મકતાકા ઉલ્લંઘન નહીં કરતા, ઇસલિયે મૈં દર્શનજ્ઞાનમય હૂઁ; સ્પર્શ, રસ, ગંધ, વર્ણ જિસકા નિમિત્ત હૈ ઐસે સંવેદનરૂપ પરિણમિત હોને પર ભી સ્પર્શાદિરૂપ સ્વયં પરિણમિત નહીં હુઆ, ઇસલિયે પરમાર્થસે મૈં સદા હી
૮૨