યદ્ભાવકત્વેન જ્ઞેયત્વેન ચૈકીભૂય ભૂયો મોહમુદ્ભાવયતિ, સ્વરસત એવાપુનઃપ્રાદુર્ભાવાય સમૂલં
મોહમુન્મૂલ્ય મહતો જ્ઞાનોદ્યોતસ્ય પ્રસ્ફુ રિતત્વાત્ .
આલોકમુચ્છલતિ શાન્તરસે સમસ્તાઃ .
અરૂપી હૂઁ . ઇસપ્રકાર સબસે ભિન્ન ઐસે સ્વરૂપકા અનુભવ કરતા હુઆ યહ મૈં પ્રતાપવન્ત રહા . ઇસપ્રકાર પ્રતાપવન્ત વર્તતે હુએ ઐસે મુઝે, યદ્યપિ (મુઝસે) બાહ્ય અનેક પ્રકારકી સ્વરૂપ- સમ્પદાકે દ્વારા સમસ્ત પરદ્રવ્ય સ્ફુ રાયમાન હૈં તથાપિ, કોઈ ભી પરદ્રવ્ય પરમાણુમાત્ર ભી મુઝરૂપ ભાસતે નહીં કિ જો મુઝે ભાવકરૂપ તથા જ્ઞેયરૂપસે મેરે સાથ હોકર પુનઃ મોહ ઉત્પન્ન કરેં; ક્યોંકિ નિજરસસે હી મોહકો મૂલસે ઉખાડકર — પુનઃ અંકુરિત ન હો ઇસપ્રકાર નાશ કરકે, મહાન જ્ઞાનપ્રકાશ મુઝે પ્રગટ હુઆ હૈ .
ભાવાર્થ : — આત્મા અનાદિ કાલસે મોહકે ઉદયસે અજ્ઞાની થા, વહ શ્રી ગુરુઓંકે ઉપદેશસે ઔર સ્વ-કાલલબ્ધિસે જ્ઞાની હુઆ તથા અપને સ્વરૂપકો પરમાર્થસે જાના કિ મૈં એક હૂઁ, શુદ્ધ હૂઁ, અરૂપી હૂઁ, દર્શનજ્ઞાનમય હૂઁ . ઐસા જાનનેસે મોહકા સમૂલ નાશ હો ગયા, ભાવકભાવ ઔર જ્ઞેયભાવસે ભેદજ્ઞાન હુઆ, અપની સ્વરૂપસંપદા અનુભવમેં આઈ; તબ ફિ ર પુનઃ મોહ કૈસે ઉત્પન્ન હો સકતા હૈ ? નહીં હો સકતા ..૩૮..
અબ, ઐસા જો આત્માનુભવ હુઆ ઉસકી મહિમા કહકર આચાર્યદેવ પ્રેરણારૂપ કાવ્ય કહતે હૈં કિ — ઐસે જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્મામેં સમસ્ત લોક નિમગ્ન હો જાઓ : —
શ્લોકાર્થ : — [એષઃ ભગવાન્ અવબોધસિન્ધુઃ ] યહ જ્ઞાનસમુદ્ર ભગવાન આત્મા [વિભ્રમ- તિરસ્કરિણીં ભરેણ આપ્લાવ્ય ]િવભ્રમરૂપી આડી ચાદરકો સમૂલતયા ડૂબોકર (દૂર કરકે) [પ્રોન્મગ્નઃ ] સ્વયં સર્વાંગ પ્રગટ હુઆ હૈ; [અમી સમસ્તાઃ લોકાઃ ] ઇસલિયે અબ યહ સમસ્ત લોક [શાન્તરસે ] ઉસકે શાન્ત રસમેં [સમમ્ એવ ] એક સાથ હી [નિર્ભરમ્ ] અત્યન્ત [મજ્જન્તુ ] મગ્ન હો જાઓ, કિ જો શાન્ત રસ [આલોકમ્ ઉચ્છલતિ ] સમસ્ત લોક પર્યન્ત ઉછલ રહા હૈ .
ભાવાર્થ : — જૈસે સમુદ્રકે આડે કુછ આ જાયે તો જલ દિખાઈ નહીં દેતા ઔર જબ વહ આડ દૂર હો જાતી હૈ તબ જલ પ્રગટ હોતા હૈ; વહ પ્રગટ હોને પર, લોગોંકો પ્રેરણા યોગ્ય હોતા હૈ કિ ‘ઇસ જલમેં સભી લોગ સ્નાન કરો’; ઇસીપ્રકાર યહ આત્મા વિભ્રમસે આચ્છાદિત થા તબ