Samaysar-Hindi (Gujarati transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 15 of 675

 

[૧૩ ]

પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ, પ્રવચનસાર, સમયસાર, નિયમસાર, અષ્ટપાહુડ આદિ શાસ્ત્ર રચે. ઇસ પ્રકાર દ્વિતીય શ્રુતસ્કંધકી ઉત્પત્તિ હુઈ. ઇસમેં જ્ઞાનકો પ્રધાન કરકે શુદ્ધ-દ્રવ્યાર્થિકનયસે કથન હૈ, આત્માકે શુદ્ધ સ્વરૂપકા વર્ણન હૈ.

ભગવાન્ શ્રી કુન્દકુન્દાચાર્યદેવ વિક્રમ સંવત્કે પ્રારમ્ભમેં હો ગયે હૈં. દિગમ્બર જૈન પરમ્પરામેં ભગવાન્ કુન્દકુન્દાચાર્યદેવકા સ્થાન સર્વોત્કૃષ્ટ હૈ.

મંગલં ભગવાન્ વીરો મંગલં ગૌતમો ગણી.
મંગલં કુન્દકુન્દાર્યો જૈનધર્મોઽસ્તુ મંગલમ્..

પ્રત્યેક દિગમ્બર જૈન, ઇસ શ્લોકકો, શાસ્ત્રાધ્યયન પ્રારમ્ભ કરતે સમય મંગલાચરણરૂપ બોલતે હૈં. ઇસસે યહ સિદ્ધ હોતા હૈ કિ સર્વજ્ઞ ભગવાન્ શ્રી મહાવીરસ્વામી ઔર ગણધર ભગવાન્ શ્રી ગૌતમસ્વામીકે અનન્તર હી ભગવાન્ કુન્દકુન્દાચાર્યકા સ્થાન આતા હૈ. દિગમ્બર જૈન સાધુગણ સ્વયંકો કુન્દકુન્દાચાર્યકી પરમ્પરાકા કહલાનેમેં ગૌરવ માનતે હૈં. ભગવાન્ કુન્દકુન્દાચાર્યદેવકે શાસ્ત્ર સાક્ષાત્ ગણધરદેવકે વચનોં જૈસે હી પ્રમાણભૂત માને જાતે હૈં. ઉનકે પશ્ચાત્ હુએ ગ્રન્થકાર આચાર્ય સ્વયંકે કિસી કથનકો સિદ્ધ કરનેકે લિયે કુન્દકુન્દાચાર્યદેવકે શાસ્ત્રોંકા પ્રમાણ દેતે હૈં જિસસે યહ કથન નિર્વિવાદ સિદ્ધ હોતા હૈ. ઉનકે પીછે રચે ગયે ગ્રન્થોંમેં ઉનકે શાસ્ત્રોંમેંસે અનેકાનેક અવતરણ લિયે હુએ હૈં. યથાર્થતઃ ભગવાન્ કુન્દકુન્દાચાર્યદેવને સ્વયંકે પરમાગમોંમેં તીર્થંકરદેવોંકે દ્વારા પ્રરૂપિત ઉત્તમોત્તમ સિદ્ધાંતોંકો સુરક્ષિત રખે હૈં ઔર મોક્ષમાર્ગકો ટિકા રખા હૈ. વિ૦ સં૦ ૯૯૦દ્મમેં હુએ શ્રી દેવસેનાચાર્યવર અપને દર્શનસાર નામકે ગ્રન્થમેં કહતે હૈં કિ

જઇ પઉમણંદિણાહો સીમંધરસામિદિવ્વણાણેણ.
ણ વિબોહઇ તો સમણા કહં સુમગ્ગં પયાણંતિ..

‘‘વિદેહક્ષેત્રકે વર્તમાન તીર્થંકર શ્રી સીમંધરસ્વામીકે સમવસરણમેં જાકર સ્વયં પ્રાપ્ત કિયે હુએ દિવ્ય જ્ઞાનકે દ્વારા શ્રી પદ્મનંદિનાથને (શ્રી કુન્દકુન્દાચાર્યદેવને) બોધ નહીં દિયા હોતા તો મુનિજન સચ્ચે માર્ગકો કૈસે જાનતે ?’’ દૂસરા એક ઉલ્લેખ દેખિયે, જિસમેં કુન્દકુન્દાચાર્યદેવકો કલિકાલસર્વજ્ઞ કહા ગયા હૈ : ‘‘પદ્મનંદી, કુન્દકુન્દાચાર્ય, વક્રગ્રીવાચાર્ય, ઐલાચાર્ય, ગૃધ્રપિચ્છાચાર્ય ઇન પાઁચ નામોંસે વિરાજિત, ચાર અંગુલ ઊ પર આકાશમેં ગમન કરનેકી જિનકો ઋદ્ધિ થી, જિન્હોંને પૂર્વવિદેહમેં જાકર શ્રી સીમંઘરભગવાનકો વંદન કિયા થા ઔર ઉનકે પાસસે મિલે હુએ શ્રુતજ્ઞાનકે દ્વારા જિન્હોંને ભારતવર્ષકે ભવ્ય જીવોંકો પ્રતિબોધિત કિયા હૈ, ઐસે જો શ્રી જિનચન્દ્રસૂરિભટ્ટારકકે પટ્ટકે આભરણરૂપ કલિકાલસર્વજ્ઞ (ભગવાન્ કુન્દકુન્દાચાર્યદેવ) ઉનકે દ્વારા રચિત ઇસ ષટ્પ્રાભૃત ગ્રન્થમેં........સૂરીશ્વર શ્રી શ્રુતસાગર દ્વારા રચિત મોક્ષપ્રાભૃતકી ટીકા સમાપ્ત હુઈ.’’ ઇસ પ્રકાર ષટ્પ્રાભૃતકી શ્રી શ્રુતસાગરસૂરિકૃત ટીકાકે અન્તમેં લિખા હુઆ હૈ. ભગવાન્ કુન્દકુન્દાચાર્યદેવકી મહત્તા બતાનેવાલે ઐસે અનેકાનેક ઉલ્લેખ જૈન સાહિત્યમેં મિલતે હૈં;