યે ખલુ પર્યન્તપાકોત્તીર્ણજાત્યકાર્તસ્વરસ્થાનીયં પરમં ભાવમનુભવન્તિ તેષાં પ્રથમ- દ્વિતીયાદ્યનેકપાકપરમ્પરાપચ્યમાનકાર્તસ્વરાનુભવસ્થાનીયાપરમભાવાનુભવનશૂન્યત્વાચ્છુદ્ધદ્રવ્યાદેશિતયા સમુદ્યોતિતાસ્ખલિતૈકસ્વભાવૈકભાવઃ શુદ્ધનય એવોપરિતનૈકપ્રતિવર્ણિકાસ્થાનીયત્વાત્પરિજ્ઞાયમાનઃ પ્રયોજનવાન્; યે તુ પ્રથમદ્વિતીયાદ્યનેકપાકપરમ્પરાપચ્યમાનકાર્તસ્વરસ્થાનીયમપરમં ભાવમનુ- ભવન્તિ તેષાં પર્યન્તપાકોત્તીર્ણજાત્યકાર્તસ્વરસ્થાનીયપરમભાવાનુભવનશૂન્યત્વાદશુદ્ધદ્રવ્યાદેશિતયોપ-
ગાથાર્થ : — [પરમભાવદર્શિભિઃ ] પરમભાવકે દેખનેવાલેકો તો [શુદ્ધાદેશઃ ] શુદ્ધ (આત્મા) કા ઉપદેશ કરનેવાલા [શુદ્ધઃ ] શુદ્ધનય [જ્ઞાતવ્યઃ ] જાનને યોગ્ય હૈ; [પુનઃ ] ઔર [યે તુ ] જો જીવ [અપરમે ભાવે ] અપરમભાવમેં [સ્થિતાઃ ] સ્થિત હૈં વે [વ્યવહારદેશિતાઃ ] વ્યવહાર દ્વારા ઉપદેશ કરને યોગ્ય હૈં .
ટીકા : — જો પુરુષ અન્તિમ પાકસે ઉતરે હુએ શુદ્ધ સુવર્ણકે સમાન (વસ્તુકે) ઉત્કૃષ્ટ ભાવકા અનુભવ કરતે હૈં ઉન્હેં પ્રથમ, દ્વિતીય આદિ પાકોંકી પરમ્પરાસે પચ્યમાન (પકાયે જાતે હુએ) અશુદ્ધ સ્વર્ણકે સમાન જો અનુત્કૃષ્ટ મધ્યમ ભાવ હૈં ઉનકા અનુભવ નહીં હોતા; ઇસલિએ, શુદ્ધદ્રવ્યકો કહનેવાલા હોનેસે જિસને અવિચલ અખણ્ડ એકસ્વભાવરૂપ એક ભાવ પ્રગટ કિયા હૈ ઐસા શુદ્ધનય હી, સબસે ઊ પરકી એક પ્રતિવર્ણિકા (સ્વર્ણ વર્ણ) કે સમાન હોનેસે, જાનનેમેં આતા હુઆ પ્રયોજનવાન હૈ . પરન્તુ જો પુરુષ પ્રથમ, દ્વિતીય આદિ અનેક પાકોં (તાવોં) કી પરપમ્પરાસે પચ્યમાન અશુદ્ધ સ્વર્ણકે સમાન જો (વસ્તુકા) અનુત્કૃષ્ટ મધ્યમ (ભાવ) ઉસકા અનુભવ કરતે હૈં ઉન્હેં અન્તિમ તાવસે ઉતરે હુએ શુદ્ધ સ્વર્ણકે સમાન ઉત્કૃષ્ટ ભાવકા અનુભવ નહીં હોતા; ઇસલિયે, અશુદ્ધ દ્રવ્યકો કહનેવાલા હોનેસે જિસને ભિન્ન-ભિન્ન એક-એક ભાવસ્વરૂપ અનેક ભાવ દિખાયે હૈં ઐસા વ્યવહારનય, વિચિત્ર (અનેક) વર્ણમાલાકે સમાન હોનેસે, જાનનેમેં આતા ( – જ્ઞાત હોતા) હુઆ ઉસ કાલ પ્રયોજનવાન હૈ . ઇસપ્રકાર અપને અપને સમયમેં દોનોં નય કાર્યકારી