jo iṁdiye jiṇittā ṇāṇasahāvādhiyaṁ muṇadi ādaṁ . taṁ khalu jidiṁdiyaṁ te bhaṇaṁti je ṇicchidā sāhū ..31..
yaḥ khalu niravadhibandhaparyāyavaśen pratyastamitasamastasvaparavibhāgāni nirmalabhedābhyāsakauś- lopalabdhāntaḥsphu ṭātisūkṣmacitsvabhāvāvaṣṭambhabalen śarīrapariṇāmāpannāni dravyendriyāṇi, prati- viśiṣṭasvasvaviṣayavyavasāyitayā khaṇḍaśaḥ ākarṣanti pratīyamānākhaṇḍaikacicchaktitayā bhāvendriyāṇi, grāhyagrāhakalakṣaṇasambandhapratyāsattivaśen sah saṁvidā parasparamekībhūtāniv cicchakteḥ svayamevānu-
niścayaviṣaiṁ sthit sādhujan bhāṣaiṁ jitendriy unhīṁko ..31..
gāthārtha : — [yaḥ ] jo [indriyāṇi ] indriyoṁko [jitvā ] jītakar [jñān- svabhāvādhikaṁ ] jñānasvabhāvake dvārā anyadravyase adhik [ātmānam ] ātmāko [jānāti ] jānatā hai [taṁ ] use, [ye niścitāḥ sādhavaḥ ] jo niścayanayameṁ sthit sādhu haiṁ [te ] ve, [khalu ] vāstavameṁ [jitendriyaṁ ] jitendriy [bhaṇanti ] kahate haiṁ .
ṭīkā : — (jo dravyendriyoṁ, bhāvendriyoṁ tathā indriyoṁke viṣayabhūt padārthoṁko — tīnoṁko apanese alag karake samasta anyadravyoṁse bhinna apane ātmākā anubhav karatā hai vah muni niścayase jitendriy hai .) anādi amaryādarūp bandhaparyāyake vaś jisameṁ samasta sva-parakā vibhāg asta ho gayā hai (arthāt jo ātmāke sāth aisī ekamek ho rahī hai ki bhed dikhāī nahīṁ detā) aisī śarīrapariṇāmako prāpta dravyendriyoṁko to nirmal bhedābhyāsakī pravīṇatāse prāpta antaraṅgameṁ pragaṭ atisūkṣma caitanyasvabhāvake avalambanake balase sarvathā apanese alag kiyā; so vah dravyendriyoṁko jītanā huā . bhinna-bhinna apane-apane viṣayoṁmeṁ vyāpārabhāvase jo viṣayoṁko khaṇḍakhaṇḍa grahaṇ karatī haiṁ (jñānako khaṇḍakhaṇḍarūp batalātī haiṁ) aisī bhāvendriyoṁko, pratītimeṁ ānevālī akhaṇḍa ek caitanyaśaktitāke dvārā sarvathā apanese bhinna jānā; so yah bhāvendriyoṁkā jītanā huā . grāhyagrāhakalakṣaṇavāle sambandhakī nikaṭatāke kāraṇ jo apane saṁvedan (anubhav) ke sāth paraspar ek jaise hue dikhāī dete haiṁ aise, bhāvendriyoṁke
68