Samaysar-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 23 of 642
PDF/HTML Page 56 of 675

 

kahānajainaśāstramālā ]
pūrvaraṁg
23
vyavahāro‘bhūtārtho bhūtārtho darśitastu śuddhanayaḥ .
bhūtārthamāśritaḥ khalu samyagdr̥ṣṭirbhavati jīvaḥ ..11..

vyavahāranayo hi sarva evābhūtārthatvādabhūtamarthaṁ pradyotayati, śuddhanay ek ev bhūtārthatvāt bhūtamarthaṁ pradyotayati . tathā hiyathā prabalapaṁk saṁvalanatirohitasahajaikācchabhāvasya payaso‘nubhavitāraḥ puruṣāḥ paṁk payasorvivekamakurvanto bahavo‘nacchamev tadanubhavanti; kecittu svakaravikīrṇak takanipātamātropajanitapaṁk payovivekatayā svapuruṣakārāvirbhāvitasahajaikāccha- bhāvatvādacchamev tadanubhavanti; tathā prabalakarmasaṁvalanatirohitasahajaikajñāyakabhāvasyātmano‘nubhavitāraḥ puruṣā ātmakarmaṇorvivekamakurvanto vyavahāravimohitahr̥dayāḥ pradyotamānabhāvavaiśvarūpyaṁ tamanubhavanti; bhūtārthadarśinastu svamatinipātitaśuddhanayānubodhamātropajanitātmakarmavivekatayā svapuruṣakārā-

gāthārtha :[vyavahāraḥ ] vyavahāranay [abhūtārthaḥ ] abhūtārtha hai [tu ] aur [śuddhanayaḥ ] śuddhanay [bhūtārthaḥ ] bhūtārtha hai, aisā [darśitaḥ ] r̥ṣīśvaroṁne batāyā hai; [jīvaḥ ] jo jīv [bhūtārthaṁ ] bhūtārthakā [āśritaḥ ] āśray letā hai vah jīv [khalu ] niścayase (vāstavameṁ) [samyagdr̥ṣṭiḥ ] samyagdr̥ṣṭi [bhavati ] hai .

ṭīkā :vyavahāranay sab hī abhūtārtha hai, isaliye vah avidyamān, asatya, abhūt arthako pragaṭ karatā hai; śuddhanay ek hī bhūtārtha honese vidyamān, satya, bhūt arthako pragaṭ karatā hai . yah bāt dr̥ṣṭāntase batalāte haiṁ :jaise prabal kīcaṛake milanese jisakā sahaj ek nirmalabhāv tirobhūt (ācchādit) ho gayā hai, aise jalakā anubhav karanevāle puruṣjal aur kīcaṛakā vivek na karanevāle (donoṁke bhedako na samajhanevāle)bahutase to us jalako malin hī anubhavate haiṁ, kintu kitane hī apane hāthase ḍāle huve 1katakaphalake paṛane mātrase utpanna jal-kādavakī vivekatāse, apane puruṣārtha dvārā āvirbhūt kiye gaye sahaj ek nirmalabhāvapanese, us jalako nirmal hī anubhav karate haiṁ; isīprakār prabal karmoṁke milanese, jisakā sahaj ek jñāyakabhāv tirobhūt ho gayā hai, aise ātmākā anubhav karanevāle puruṣ ātmā aur karmakā vivek (bhed) na karanevāle, vyavahārase vimohit hr̥dayavāle to, use (ātmāko) jisameṁ bhāvoṁkī viśvarūpatā (anekarūpatā) pragaṭ hai aisā anubhav karate haiṁ; kintu bhūtārthadarśī (śuddhanayako dekhanevāle) apanī buddhise ḍāle huve śuddhanayake anusār bodh honemātrase utpanna ātma-karmakī vivekatāse, apane puruṣārtha dvārā āvirbhūt kiye gaye sahaj ek

1. katakaphal=nirmalī; (ek auṣadhi jisase kīcaṛ nīce baiṭh jātā hai) .