Samaysar-Hindi (iso15919 transliteration). Kalash: 5.

< Previous Page   Next Page >


Page 28 of 642
PDF/HTML Page 61 of 675

 

samayasār
[ bhagavānaśrīkundakunda-
(mālinī)
vyavaharaṇanayaḥ syādyadyapi prākpadavyā-
mih nihitapadānāṁ hanta hastāvalambaḥ
.
tadapi paramamarthaṁ ciccamatkāramātraṁ
paravirahitamantaḥ paśyatāṁ naiṣ kiṁcit
..5..

bhāvārtha :jinavacan (jinavāṇī) syādvādarūp hai . jahāṁ do nayoṁke viṣayakā virodh haijaise ki : jo satrūp hotā hai vah asatrūp nahīṁ hotā hai, jo ek hotā hai vah anek nahīṁ hotā, jo nitya hotā hai vah anitya nahīṁ hotā, jo bhedarūp hotā hai vah abhedarūp nahīṁ hotā, jo śuddha hotā hai vah aśuddha nahīṁ hotā ityādi nayoṁke viṣayameṁ virodh haivahān̐ jinavacan kathaṁcit vivakṣāse sat-asatrūp, ek-anekarūp, nitya-anityarūp, bhed-abhedarūp, śuddha-aśuddharūp jis prakār vidyamān vastu hai usī prakār kahakar virodh miṭā detā hai, asat kalpanā nahīṁ karatā . vah jinavacan dravyārthik aur paryāyārthikin donoṁ nayoṁmeṁ, prayojanavaś śuddhadravyārthik nayako mukhya karake use niścay kahatā hai aur aśuddhadravyārthikarūp paryāyārthikanayako gauṇ kar use vyavahār kahatā hai .aise jinavacanameṁ jo puruṣ ramaṇ karate haiṁ ve is śuddha ātmāko yathārtha prāpta kar lete haiṁ; anya sarvathā-ekāntavādī sāṁkhyādik use prāpta nahīṁ kar pāte, kyoṁki vastu sarvathā ekānta pakṣakā viṣay nahīṁ hai tathāpi ve ek hī dharmako grahaṇ karake vastukī asatya kalpanā karate haiṁjo asatyārtha hai, bādhā sahit mithyā dr̥ṣṭi hai .4.

isaprakār in bārah gāthāoṁmeṁ pīṭhikā (bhūmikā) hai .

ab ācārya śuddhanayako pradhān karake niścay samyaktvakā svarūp kahate haiṁ . aśuddhanayakī (vyavahāranayakī) pradhānatāmeṁ jīvādi tattvoṁke śraddhānako samyaktva kahā hai, jab ki yahān̐ un jīvādi tattvoṁko śuddhanayake dvārā jānanese samyaktva hotā hai, yah kahate haiṁ . ṭīkākār isakī sūcanārūp tīn ślok kahate haiṁ, unameṁse pratham ślokameṁ yah kahate haiṁ ki vyavahāranayako kathaṁcit prayojanavān kahā tathāpi vah kuch vastubhūt nahīṁ hai :

ślokārtha :[vyavaharaṇ-nayaḥ ] jo vyavahāranay hai vah [yadyapi ] yadyapi [ih prāk- padavyāṁ ] is pahalī padavīmeṁ (jab tak śuddhasvarūpakī prāpti nahīṁ ho jātī tab tak) [nihit- padānāṁ ] jinhoṁne apanā pair rakhā hai aise puruṣoṁko, [hanta ] arere ! [hastāvalambaḥ syāt ] hastāvalamban tulya kahā hai, [tad-api ] tathāpi [cit-camatkār-mātraṁ par-virahitaṁ paramaṁ arthaṁ antaḥ paśyatāṁ ] jo puruṣ caitanya-camatkāramātra, paradravyabhāvoṁse rahit (śuddhanayake viṣayabhūt) param

28