pūrṇajñānaghanasya darśanamih dravyāntarebhyaḥ pr̥thak .
tanmuktvā navatattvasantatimimāmātmāyameko‘stu naḥ ..6..
cāritrabhāvako prāpta hote haiṁ unheṁ [eṣaḥ ] yah vyavahāranay [kiñcit na ] kuch bhī prayojanavān
nahīṁ hai .
bhāvārtha : — śuddha svarūpakā jñān, śraddhān tathā ācaraṇ honeke bād aśuddhanay kuch bhī prayojanakārī nahīṁ hai .5.
ab niścay samyaktvakā svarūp kahate haiṁ : —
ślokārtha : — [asya ātmanaḥ ] is ātmāko [yad ih dravyāntarebhyaḥ pr̥thak darśanam ] anya dravyoṁse pr̥thak dekhanā (śraddhān karanā) [etat ev niyamāt samyagdarśanam ] hī niyamase samyagdarśan hai . yah ātmā [vyāptuḥ ] apane guṇ-paryāyoṁmeṁ vyāpta (rahanevālā) hai, aur [śuddhanayataḥ ekatve niyatasya ] śuddhanayase ekatvameṁ niścit kiyā gayā hai tathā [pūrṇa-jñān- ghanasya ] pūrṇajñānaghan hai . [ca ] aur [tāvān ayaṁ ātmā ] jitanā samyagdarśan hai utanā hī yah ātmā hai . [tat ] isalie ācārya prārthanā karate haiṁ ki ‘‘[imām nav-tattva-santatiṁ muktvā ] is navatattvakī paripāṭīko choṛakar, [ayam ātmā ekaḥ astu naḥ ] yah ātmā ek hī hameṁ prāpta ho’’ .
bhāvārtha : — sarva svābhāvik tathā naimittik apanī avasthārūp guṇaparyāyabhedoṁmeṁ vyāpanevālā yah ātmā śuddhanayase ekatvameṁ niścit kiyā gayā hai — śuddhanayase jñāyakamātra ek-ākār dikhalāyā gayā hai, use sarva anyadravyoṁke aur anyadravyoṁke bhāvoṁse alag dekhanā, śraddhān karanā so niyamase samyagdarśan hai . vyavahāranay ātmāko anek bhedarūp kahakar samyagdarśanako anek bhedarūp kahatā hai, vahān̐ vyabhicār (doṣ) ātā hai, niyam nahīṁ rahatā . śuddhanayakī sīmā tak pahun̐cane par vyabhicār nahīṁ rahatā, isalie niyamarūp hai . śuddhanayake viṣayabhūt ātmā pūrṇajñānaghan hai — sarva lokālokako jānanevāle jñānasvarūp hai . aise ātmākā śraddhānarūp samyagdarśan hai . yah kahīṁ pr̥thak padārtha nahīṁ hai — ātmākā hī pariṇām hai, isaliye ātmā hī hai . ataḥ jo samyagdarśan hai so ātmā hai, anya nahīṁ .