Samaysar-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 32 of 642
PDF/HTML Page 65 of 675

 

samayasār
[ bhagavānaśrīkundakunda-

mocyamocakobhayaṁ mokṣaḥ, svayamekasya puṇyapāpāsravasaṁvaranirjarābandhamokṣānupapatteḥ . tadubhayaṁ ca jīvājīvāviti . bahirdr̥ṣṭayā navatattvānyamūni jīvapudgalayoranādibandhaparyāyamupetyaikatvenānubhūy- mānatāyāṁ bhūtārthāni, ath caikajīvadravyasvabhāvamupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārthāni . tato‘mīṣu navatattveṣu bhūtārthanayenaiko jīv ev pradyotate . tathāntardr̥ṣṭayā jñāyako bhāvo jīvaḥ, jīvasya vikāraheturajīvaḥ . kevalajīvavikārāśca puṇyapāpāsravasaṁvaranirjarābandhamokṣalakṣaṇāḥ, kevalājīvavikār- hetavaḥ puṇyapāpāsravasaṁvaranirjarābandhamokṣā iti . navatattvānyamūnyapi jīvadravyasvabhāvamapohya svaparapratyayaikadravyaparyāyatvenānubhūyamānatāyāṁ bhūtārthāni, ath ca sakalakālamevāskhalantamekaṁ jīvadravyasvabhāvamupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārthāni . tato‘mīṣvapi navatattveṣu bhūtārthanayenaiko jīv ev pradyotate . evamasāvekatven dyotamānaḥ śuddhanayatvenānubhūyat ev . yā tvanubhūtiḥ sātmakhyāti- revātmakhyātistu samyagdarśanamev . iti samastamev niravadyam . āsrav, saṁvar, nirjarā, bandha, mokṣakī upapatti (siddhi) nahīṁ banatī . ve donoṁ jīv aur ajīv haiṁ (arthāt un domeṁse ek jīv hai aur dūsarā ajīv) .

bāhya (sthūl) dr̥ṣṭise dekhā jāye to :jīv-pudgalakī anādi bandhaparyāyake samīp jākar ekarūpase anubhav karanepar yah navatattva bhūtārtha haiṁ, satyārtha haiṁ aur ek jīvadravyake svabhāvake samīp jākar anubhav karanepar ve abhūtārtha haiṁ, asatyārtha haiṁ; (ve jīvake ekākār svarūpameṁ nahīṁ haiṁ;) isaliye in nav tattvoṁmeṁ bhūtārtha nayase ek jīv hī prakāśamān hai . isīprakār antardr̥ṣṭise dekhā jāye to :jñāyak bhāv jīv hai aur jīvake vikārakā hetu ajīv hai; aur puṇya, pāp, āsrav, saṁvar, nirjarā, bandha tathā mokṣaye jinake lakṣaṇ haiṁ aise keval jīvake vikār haiṁ aur puṇya, pāp, āsrav, saṁvar, nirjarā, bandha tathā mokṣa ye vikārahetu keval ajīv haiṁ . aise yah navatattva, jīvadravyake svabhāvako choṛakar, svayaṁ aur par jinake kāraṇ haiṁ aisī ek dravyakī paryāyoṁke rūpameṁ anubhav karane par bhūtārtha haiṁ aur sarva kālameṁ askhalit ek jīvadravyake svabhāvake samīp jākar anubhav karane par ve abhūtārtha haiṁ, asatyārtha haiṁ . isaliye in navoṁ tattvoṁmeṁ bhūtārtha nayase ek jīv hī prakāśamān hai . isaprakār yah, ekatvarūpase prakāśit hotā huā, śuddhanayarūpase anubhav kiyā jātā hai . aur jo yah anubhūti hai so ātmakhyāti (ātmākī pahicān) hī hai, aur jo ātmakhyāti hai so samyagdarśan hī hai . isaprakār yah sarva kathan nirdoṣ haibādhā rahit hai .

bhāvārtha :in nav tattvoṁmeṁ, śuddhanayase dekhā jāy to, jīv hī ek caitanyacamatkāramātra prakāśarūp pragaṭ ho rahā hai, isake atirikta bhinna bhinna nav tattva kuch bhī dikhāī nahīṁ dete . jab

32