Samaysar-Hindi (iso15919 transliteration). Kalash: 12-13.

< Previous Page   Next Page >


Page 42 of 642
PDF/HTML Page 75 of 675

 

samayasār
[ bhagavānaśrīkundakunda-
(śārdūlavikrīḍit)
bhūtaṁ bhāntamabhūtamev rabhasānnirbhidya bandhaṁ sudhī-
ryadyantaḥ kil ko‘pyaho kalayati vyāhatya mohaṁ haṭhāt
.
ātmātmānubhavaikagamyamahimā vyakto‘yamāste dhruvaṁ
nityaṁ karmakalaṁk paṁk vikalo devaḥ svayaṁ śāśvataḥ
..12..
(vasaṁtatilakā)
ātmānubhūtiriti śuddhanayātmikā yā
jñānānubhūtiriyamev kileti buddhavā
.
ātmānamātmani niveśya suniṣprakampa-
meko‘sti nityamavabodhaghanaḥ samantāt
..13..
svabhāvakā, moh rahit hokar jagat anubhav karo; kyoṁki mohakarmake udayase utpanna mithyātvarūp
ajñān jahāṁ tak rahatā hai vahāṁ tak yah anubhav yathārtha nahīṁ hotā
.

bhāvārtha :yahāṁ yah upadeś hai ki śuddhanayake viṣayarūp ātmākā anubhav karo .11.

ab, isī arthakā sūcak kalaśarūp kāvya punaḥ kahate haiṁ, jisameṁ yah kahā gayā hai ki aisā anubhav karane par ātmadev pragaṭ pratibhāsamān hotā hai :

ślokārtha :[yadi ] yadi [kaḥ api sudhīḥ ] koī subuddhi (samyagdr̥ṣṭi) jīv [bhūtaṁ bhāntam abhūtam ev bandhaṁ ] bhūt, vartamān aur bhaviṣyatīnoṁ kālake karmabandhako apane ātmāse [rabhasāt ] tatkālśīghra [nirbhidya ] bhinna karake tathā [mohaṁ ] us karmodayake nimittase honevāle mithyātva (ajñān) ko [haṭhāt ] apane balase (puruṣārthase) [vyāhatya ] rokakar athavā nāś karake [antaḥ ] antaraṅgameṁ [kil aho kalayati ] abhyās karedekhe to [ayam ātmā ] yah ātmā [ātma-anubhav-ek-gamya mahimā ] apane anubhavase hī jānane yogya jisakī pragaṭ mahimā hai aisā [vyakta : ] vyakta (anubhavagocar), [dhruvaṁ ] niścal, [śāśvataḥ ] śāśvat, [nityaṁ karma-kalaṅka-paṅka-vikalaḥ ] nitya karmakalaṅka-kardamase rahit[svayaṁ devaḥ ] aisā svayaṁ stuti karane yogya dev [āste ] virājamān hai .

bhāvārtha :śuddhanayakī dr̥ṣṭise dekhā jāye to sarva karmoṁse rahit caitanyamātra dev avināśī ātmā antaraṅgameṁ svayaṁ virājamān hai . yah prāṇīparyāyabuddhi bahirātmāuse bāhar ḍhūn̐rḥatā hai yah mahā ajñān hai .12.

42