Samaysar-Hindi (iso15919 transliteration). Kalash: 20.

< Previous Page   Next Page >


Page 51 of 642
PDF/HTML Page 84 of 675

 

kahānajainaśāstramālā ]
pūrvaraṁg
51

svayamevānubhūyamāne‘pi bhagavatyanubhūtyātmanyātmanyanādibandhavaśāt paraiḥ samamekatvādhyavasāyen vimūḍhasyāyamahamanubhūtirityātmajñānaṁ notplavate, tadabhāvādajñātakharaśr̥ṁgaśraddhānasamānatvāt śraddhānamapi notplavate, tadā samastabhāvāntaraviveken niḥśaṁk mavasthātumaśakyatvādātmānucaraṇamanutplavamānaṁ nātmānaṁ sādhayatīti sādhyasiddheranyathānupapattiḥ .

(mālinī)
kathamapi samupāttatritvamapyekatāyā
apatitamidamātmajyotirudgacchadaccham
.
satatamanubhavāmo‘nantacaitanyacihnaṁ
na khalu na khalu yasmādanyathā sādhyasiddhiḥ
..20..

anubhavameṁ ānepar bhī anādi bandhake vaś par (dravyoṁ)ke sāth ekatvake niścayase mūḍhajñānī janako ‘jo yah anubhūti hai vahī maiṁ hūn̐’ aisā ātmajñān udit nahīṁ hotā aur usake abhāvase, ajñātakā śraddhān gadheke sīṁgake śraddhān samān hai isalie, śraddhān bhī udit nahīṁ hotā tab samasta anyabhāvoṁke bhedase ātmāmeṁ niḥśaṁk sthir honekī asamarthatāke kāraṇ ātmākā ācaraṇ udit na honese ātmāko nahīṁ sādh sakatā . isaprakār sādhya ātmākī siddhikī anyathā anupapatti hai .

bhāvārtha :sādhya ātmākī siddhi darśan-jñān-cāritrase hī hai, anya prakārase nahīṁ . kyoṁki :pahale to ātmāko jāne ki yah jo jānanevālā anubhavameṁ ātā hai so maiṁ hūn̐ . isake bād usakī pratītirūp śraddhān hotā hai; kyoṁki jāne binā kisakā śraddhān karegā ? tatpaścāt samasta anyabhāvoṁse bhed karake apanemeṁ sthir ho .isaprakār siddhi hotī hai . kintu yadi jāne hī nahīṁ, to śraddhān bhī nahīṁ ho sakatā; aur aisī sthitimeṁ sthiratā kahān̐ karegā ? isaliye yah niścay hai ki anya prakārase siddhi nahīṁ hotī ..17-18..

ab, isī arthakā kalaśarūp kāvya kahate haiṁ :

ślokārtha :ācārya kahate haiṁ ki[anantacaitanyacihnaṁ ] ananta (avinaśvar) caitanya jisakā cihna hai aisī [idam ātmajyotiḥ ] is ātmajyotikā [satatam anubhavāmaḥ ] ham nirantar anubhav karate haiṁ, [yasmāt ] kyoṁki [anyathā sādhyasiddhiḥ na khalu na khalu ] usake anubhavake binā anya prakārase sādhya ātmākī siddhi nahīṁ hotī . vah ātmajyoti aisī hai ki [katham api samupāttatritvam api ekatāyāḥ apatitam ] jisane kisī prakārase tritva aṅgīkār