viviktan kevalamekatvam . at ekatvasya na sulabhatvam .
bhāvārtha : — is lokamen samasta jīv sansārarūpī chakrapar charḥakar pañch parāvartanarūp bhramaṇ karate hain . vahān̐ unhen mohakarmodayarūpī pishāchake dvārā jotā jātā hai, isaliye ve viṣhayoṅkī tr̥uṣhṇārūpī dāhase pīṛit hote hain aur us dāhakā ilāj (upāy) indriyoṅke rūpādi viṣhayoṅko jānakar unakī or dauṛate hain; tathā paraspar bhī viṣhayoṅkā hī upadesh karate hain . isaprakār kām tathā bhogakī kathā to ananta bār sunī, parichayamen prāpta kī aur usīkā anubhav kiyā, isaliye vah sulabh hai . kintu sarva paradravyonse bhinna ek chaitanyachamatkārasvarūp apane ātmākī kathākā gnān apaneko to apanese kabhī nahīn huā, aur jinhen vah gnān huā hai unakī kabhī sevā nahīn kī; isaliye usakī kathā na to kabhī sunī, na usakā parichay kiyā aur na usakā anubhav kiyā . isaliye unakī prāpti sulabh nahīn durlabh hai ..4..
ab āchārya kahate hain ki isīliye jīvoṅko us bhinna ātmākā ekatva batalāte hain : —
gāthārtha : — [tam ] us [ekatvavibhaktan ] ekatvavibhakta ātmāko [ahan ] main [ātmanaḥ ātmāke [svavibhaven ] nij vaibhavase [darshaye ] dikhātā hūn̐; [yadi ] yadi main [darshayeyan ] dikhāūn̐ to [pramāṇan ] pramāṇ (svīkār) karanā, [skhaleyan ] aur yadi kahīn chūk jāūn̐ to [chhalan ] chhal [na ] nahīn [gr̥uhītavyam ] grahaṇ karanā .