Samaysar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 8.

< Previous Page   Next Page >


Page 19 of 642
PDF/HTML Page 52 of 675

 

kahānajainashāstramālā ]
pūrvaraṅg
19
tarhi paramārtha evaiko vaktavya iti chet
jah ṇa vi sakkamaṇajjo aṇajjabhāsan viṇā du gāhedun .
tah vavahāreṇ viṇā paramatthuvadesaṇamasakkan ..8..
yathā nāpi shakyo‘nāryo‘nāryabhāṣhān vinā tu grāhayitum .
tathā vyavahāreṇ vinā paramārthopadeshanamashakyam ..8..

yathā khalu mlechchhaḥ svastītyabhihite sati tathāvidhavāchyavāchakasambandhāvabodhabahiṣhkr̥utatvānna kiñchidapi pratipadyamāno meṣh ivānimeṣhonmeṣhitachakṣhuḥ prekṣhat ev, yadā tu sa ev tadetadbhāṣhā- sambandhaikārthagnenānyen tenaiv vā mlechchhabhāṣhān samudāy svastipadasyāvināsho bhavato bhavatvityabhidheyan pratipādyate tadā sadya evodyadamandānandamayāshrujhalajjhalallochanapātrastatpratipadyat ev; tathā kil loko‘pyātmetyabhihite sati yathāvasthitātmasvarūpaparignānabahiṣhkr̥utatvānna kiñchidapi pratipadyamāno

ab yahān̐ punaḥ yah prashna uṭhā hai kiyadi aisā hai to ek paramārthakā hī upadesh denā chāhiye; vyavahār kisaliye kahā jātā hai ? isake uttarasvarūp gāthāsūtra kahate hain :

bhāṣhā anārya binā na, samajhānā jyu shakya anāryako .
vyavahār bin paramārthakā, upadesh hoy ashakya yon ..8..

gāthārtha :[yathā ] jaise [anāryaḥ ] anārya (mlechchha) janako [anāryabhāṣhān vinā tu ] anāryabhāṣhāke binā [grāhayitum ] kisī bhī vastukā svarūp grahaṇ karāneke liye [na api shakyaḥ ] koī samartha nahīn hai [tathā ] usīprakār [vyavahāreṇ vinā ] vyavahārake binā [paramārthopadeshanam ] paramārthakā upadesh denā [ashakyam ] ashakya hai .

ṭīkā :jaise kisī mlechchhase yadi koī brāhmaṇ ‘svasti’ aisā shabda kahe to vah mlechchha us shabdake vāchyavāchak sambandhako na jānanese kuchh bhī na samajhakar us brāhmaṇakī or meṇḍhekī bhānti ān̐khen phāṛakar ṭakaṭakī lagākar dekhatā hī rahatā hai, kintu jab brāhmaṇakī aur mlechchhakī bhāṣhākādonoṅkā artha jānanevālā koī dūsarā puruṣh yā vahī brāhmaṇ mlechchhabhāṣhā bolakar use samajhātā hai ki ‘svasti’ shabdakā artha yah hai ki ‘‘terā avināshī kalyāṇ ho’’, tab tatkāl hī utpanna honevāle atyanta ānandamay ashruonse jisake netra bhar jāte hain aisā vah mlechchha is ‘svasti’ shabdake arthako samajh jātā hai; isīprakār vyavahārījan bhī ‘ātmā’ shabdake