Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 58-60.

< Previous Page   Next Page >


Page 112 of 642
PDF/HTML Page 145 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
tAdAtmyalakShaNasambandhAbhAvAt na nishchayen salilamasti, tathA varNAdipudgaladravyapariNAmamishrit-
syAsyAtmanaH pudgaladravyeN sah parasparAvagAhalakShaNe sambandhe satyapi svalakShaNabhUtopayog-
guNavyApyatayA sarvadravyebhyo.adhikatven pratIyamAnatvAdagneruShNaguNenev sah tAdAtmyalakShaNasambandhA-
bhAvAt na nishchayen varNAdipudgalapariNAmAH santi
.
katha.n tarhi vyavahAro.avirodhak iti chet
pa.nthe mussa.nta.n passidUN logA bhaNa.nti vavahArI .
mussadi eso pa.ntho Na ya pa.ntho mussade koI ..58..
tah jIve kammANa.n NokammANa.n cha passidu.n vaNNa.n .
jIvassa es vaNNo jiNehi.n vavahArado utto ..59..
ga.ndharasaphAsarUvA deho sa.nThANamAiyA je ya .
savve vavahArassa ya NichChayadaNhU vavadisa.nti ..60..

isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA jalake sAth dUdhakA sambandha na honese, nishchayase jal dUdhakA nahI.n hai; isaprakArvarNAdik pudgaladravyake pariNAmo.nke sAth mishrit is AtmAkA, pudgaladravyake sAth paraspar avagAhasvarUp sambandha hone par bhI, svalakShaNabhUt upayogaguNake dvArA vyApta honese AtmA sarva dravyo.nse adhikapanese pratIt hotA hai; isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA varNAdike sAth AtmAkA sambandha nahI.n hai isaliye, nishchayase varNAdik pudgalapariNAm AtmAke nahI.n hai.n ..57..

ab yahA.N prashna hotA hai ki isaprakAr to vyavahAranay aur nishchayanayakA virodh AtA hai, avirodh kaise kahA jA sakatA hai ? isakA uttar dR^iShTAnta dvArA tIn gAthAo.nme.n kahate hai.n :

dekhA luTAte pa.nthame.n ko, ‘pa.nth yah luTAt hai’
janagaN kahe vyavahArase, nahi.n pa.nth ko luTAt hai ..58..
tyo.n varNa dekhA jIvame.n in karma aru nokarmakA,
jinavar kahe vyavahArase ‘yah varNa hai is jIvakA’
..59..
tyo.n ga.ndh, ras, rUp, sparsha, tan, sa.nsthAn ityAdik sabai.n,
bhUtArthadraShTA puruShane vyavahAranayase varNaye
..60..

112