syAsyAtmanaH pudgaladravyeN sah parasparAvagAhalakShaNe sambandhe satyapi svalakShaNabhUtopayog-
guNavyApyatayA sarvadravyebhyo.adhikatven pratIyamAnatvAdagneruShNaguNenev sah tAdAtmyalakShaNasambandhA-
bhAvAt na nishchayen varNAdipudgalapariNAmAH santi .
isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA jalake sAth dUdhakA sambandha na honese, nishchayase jal dUdhakA nahI.n hai; isaprakAr — varNAdik pudgaladravyake pariNAmo.nke sAth mishrit is AtmAkA, pudgaladravyake sAth paraspar avagAhasvarUp sambandha hone par bhI, svalakShaNabhUt upayogaguNake dvArA vyApta honese AtmA sarva dravyo.nse adhikapanese pratIt hotA hai; isaliye, jaisA agnikA uShNatAke sAth tAdAtmyasvarUp sambandha hai vaisA varNAdike sAth AtmAkA sambandha nahI.n hai isaliye, nishchayase varNAdik pudgalapariNAm AtmAke nahI.n hai.n ..57..
ab yahA.N prashna hotA hai ki isaprakAr to vyavahAranay aur nishchayanayakA virodh AtA hai, avirodh kaise kahA jA sakatA hai ? isakA uttar dR^iShTAnta dvArA tIn gAthAo.nme.n kahate hai.n : —
jinavar kahe vyavahArase ‘yah varNa hai is jIvakA’ ..59..
bhUtArthadraShTA puruShane vyavahAranayase varNaye ..60..
112