yathA vyApyavyApakabhAven svapariNAma.n karoti bhAvyabhAvakabhAven tamevAnubhavati cha jIvastathA
vyApyavyApakabhAven pudgalakarmApi yadi kuryAt bhAvyabhAvakabhAven tadevAnubhavechcha tato.aya.n
svaparasamavetakriyAdvayAvyatiriktatAyA.n prasajantyA.n svaparayoH parasparavibhAgapratyastamanAdanekA-
tmakamekamAtmAnamanubhavanmithyAdR^iShTitayA sarvaj~nAvamataH syAt .
jamhA du attabhAva.n poggalabhAva.n cha do vi kuvva.nti . teN du michChAdiTThI dokiriyAvAdiNo hu.nti ..86..
pariNAm aur pariNAmI abhinna vastu hai ( – bhinna bhinna do vastu nahI.n hai) . isaliye (yah siddha huA ki) jo kuCh kriyA hai vah sab hI kriyAvAnase (dravyase) bhinna nahI.n hai . isaprakAr, vastusthitise hI (vastukI aisI hI maryAdA honese) kriyA aur kartAkI abhinnatA (sadA hI) pragaT honese, jaise jIv vyApyavyApakabhAvase apane pariNAmako karatA hai aur bhAvyabhAvakabhAvase usIkA anubhav karatA hai — bhogatA hai usIprakAr yadi vyApyavyApakabhAvase pudgalakarmako bhI kare aur bhAvyabhAvakabhAvase usIko bhoge to vah jIv, apanI aur parakI ekatrit huI do kriyAo.nse abhinnatAkA prasa.ng Ane par sva-parakA paraspar vibhAg asta (nAsh) ho jAnese, anekadravyasvarUp ek AtmAko anubhav karatA huA mithyAdR^iShTitAke kAraN sarvaj~nake matase bAhar hai .
bhAvArtha : — do dravyo.nkI kriyA bhinna hI hai . ja.DkI kriyAko chetan nahI.n karatA aur chetanakI kriyAko ja.D.h.h nahI.n karatA . jo puruSh ek dravyako do kriyAye.n karatA huA mAnatA hai vah mithyAdR^iShTi hai, kyo.nki do dravyakI kriyAo.nko ek dravya karatA hai aisA mAnanA jinendra bhagavAnakA mat nahI.n hai ..85..
ab punaH prashna karatA hai ki do kriyAo.nkA anubhav karanevAlA mithyAdR^iShTi kaisA hai ? usakA samAdhAn karate hai.n : —
156