Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 184-185.

< Previous Page   Next Page >


Page 290 of 642
PDF/HTML Page 323 of 675

 

290
samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-

evamida.n bhedavij~nAna.n yadA j~nAnasya vaiparItyakaNikAmapyanAsAdayadavichalitamavatiShThate, tadA shuddhopayogamayAtmatven j~nAna.n j~nAnamev kevala.n sanna ki.nchanApi rAgadveShamoharUpa.n bhAvamArachayati . tato bhedavij~nAnAchChuddhAtmopalambhaH prabhavati . shuddhAtmopalambhAt rAgadveShamohAbhAvalakShaNaH sa.nvaraH prabhavati .

katha.n bhedavij~nAnAdev shuddhAtmopalambha iti chet
jah kaNayamaggitaviya.n pi kaNayabhAva.n Na ta.n parichchayadi .
tah kammodayatavido Na jahadi NANI du NANitta.n ..184..
eva.n jANadi NANI aNNANI muNadi rAgamevAda.n .
aNNANatamochChaNNo AdasahAva.n ayANa.nto ..185..
yathA kanakamagnitaptamapi kanakabhAva.n na ta.n parityajati .
tathA karmodayatapto na jahAti j~nAnI tu j~nAnitvam ..184..
sadA j~nAnasvarUp hI rahA hai, rAgAdirUp kabhI nahI.n huA’’ . isaliye AchAryadevane kahA hai ki ‘‘he
satpuruSho.n ! ab mudit hoo’’ .126.

TIkA :isaprakAr jab yah bhedavij~nAn j~nAnako aNumAtra bhI (rAgAdivikArarUp) viparItatAko na prApta karAtA huA avichalarUpase rahatA hai, tab shuddha-upayogamayAtmakatAke dvArA j~nAn keval j~nAnarUp hI rahatA huA ki.nchitmAtra bhI rAgadveShamoharUp bhAvako nahI.n karatA; isaliye (yah siddha huA ki) bhedavij~nAnase shuddha AtmAkI upalabdhi (anubhav) hotI hai aur shuddha AtmAkI upalabdhise rAgadveShamohakA (AsravabhAvakA) abhAv jisakA lakShaN hai aisA sa.nvar hotA hai .

ab yah prashna hotA hai ki bhedavij~nAnase hI shuddha AtmAkI upalabdhi (anubhav) kaise hotI hai ? usake uttarame.n gAthA kahate hai.n :

jyo.n agnitapta suvarNa bhI, nij svarNabhAv nahI.n taje .
tyo.n karmauday-pratapta bhI, j~nAnI na j~nAnipanA taje ..184..
jIv j~nAni jAne yo.nhi, aru aj~nAni rAg hI jIv gine.n .
AtmasvabhAv-ajAn jo, aj~nAnatamaAchChAdase ..185..
gAthArtha :[yathA ] jaise [kanakam ] suvarNa [agnitaptam api ] agnise tapta hotA