virAgasyopabhogo nirjarAyai ev . rAgAdibhAvAnA.n sadbhAven mithyAdR^iShTerachetanAnyadravyopabhogo bandhanimittamev syAt . sa ev rAgAdibhAvAnAmabhAven samyagdR^iShTernirjarAnimittamev syAt . eten dravyanirjarAsvarUpamAveditam .
bhAvArtha : — sa.nvar honeke bAd navIn karma to nahI.n ba.ndhate . aur jo karma pahale ba.Ndhe huye the unakI jab nirjarA hotI hai tab j~nAnakA AvaraN dUr honese vah (j~nAn) aisA ho jAtA hai ki punaH rAgAdirUp pariNamit nahI.n hotA — sadA prakAsharUp hI rahatA hai .133.
ab dravyanirjarAkA svarUp kahate hai.n : —
gAthArtha : — [samyagdR^iShTiH ] samyagdR^iShTi jIv [yat ] jo [indriyaiH ] indriyo.nke dvArA [achetanAnAm ] achetan tathA [itareShAm ] chetan [dravyANAm ] dravyo.nkA [upabhogam ] upabhog [karoti ] karatA hai [tat sarva.n ] vah sarva [nirjarAnimittam ] nirjarAkA nimitta hai .
TIkA : — virAgIkA upabhog nirjarAke liye hai (arthAt nirjarAkA kAraN hotA hai) . rAgAdibhAvo.nke sadbhAvase mithyAdR^iShTike achetan tathA chetan dravyo.nkA upabhog ba.ndhakA nimitta hI hotA hai; vahI (upabhog), rAgAdibhAvo.nke abhAvase samyagdR^iShTike lie nirjarAkA nimitta hI hotA hai . isaprakAr dravyanirjarAkA svarUp kahA .
bhAvArtha : — samyagdR^iShTiko j~nAnI kahA hai aur j~nAnIke rAgadveShamohakA abhAv kahA hai; isaliye samyagdR^iShTi virAgI hai . yadyapi usake indriyo.nke dvArA bhog dikhAI detA ho tathApi use bhogakI sAmagrIke prati rAg nahI.n hai . vah jAnatA hai ki ‘‘vah (bhogakI sAmagrI) paradravya hai, merA aur isakA koI sambandha nahI.n hai; karmodayake nimittase isakA aur merA sa.nyog-viyog hai’’ . jab tak use chAritramohakA uday Akar pI.DA karatA hai aur svaya.n balahIn honese pI.DAko sahan nahI.n