upabhujyamAne sati hi paradravye, tannimittaH sAtAsAtavikalpAnatikramaNen kar sakatA tab tak — jaise rogI rogakI pI.DAko sahan nahI.n kar sakatA tab usakA auShadhi ityAdike dvArA upachAr karatA hai isIprakAr — bhogopabhogasAmagrIke dvArA viShayarUp upachAr karatA huA dikhAI detA hai; kintu jaise rogI rogako yA auShadhiko achChA nahI.n mAnatA usIprakAr samyagdR^iShTi chAritramohake udayako yA bhogopabhogasAmagrIko achChA nahI.n mAnatA . aur nishchayase to, j~nAtR^itvake kAraN samyagdR^iShTi virAgI udayAgat karmo.nko mAtra jAn hI letA hai, unake prati use rAgadveShamoh nahI.n hai . isaprakAr rAgadveShamohake binA hI unake phalako bhogatA huA dikhAI detA hai, to bhI usake karmakA Asrav nahI.n hotA, karmAsravake binA AgAmI bandha nahI.n hotA aur udayAgatakarma to apanA ras dekar khir jAte hai.n, kyo.nki udayame.n Aneke bAd karmakI sattA rah hI nahI.n sakatI . isaprakAr usake navIn bandha nahI.n hotA aur udayAgat karmakI nirjarA ho jAnese usake keval nirjarA hI huI . isalie samyagdR^iShTi virAgIke bhogopabhogako nirjarAkA hI nimitta kahA gayA hai . pUrva karma udayame.n Akar usakA dravya khir gayA so vah dravyanirjarA hai ..193..
gAthArtha : — [dravye upabhujyamAne ] vastu bhoganeme.n Ane par, [sukha.n vA duHkha.n vA ] sukh athavA duHkh [niyamAt ] niyamase [jAyate ] utpanna hotA hai; [udIrNa.n ] udayako prApta (utpanna hue) [tat sukhaduHkham ] us sukh-duHkhakA [vedayate ] vedan karatA hai — anubhav karatA hai, [ath ] pashchAt [nirjarA.n yAti ] vah (sukh-duHkharUp bhAv) nirjarAko prApta hotA hai .
TIkA : — paradravya bhoganeme.n Ane par, usake nimittase jIvakA sukharUp athavA duHkharUp bhAv niyamase hI uday hotA hai arthAt utpanna hotA hai, kyo.nki vedan sAtA aur asAtA — in do
304