Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 216.

< Previous Page   Next Page >


Page 337 of 642
PDF/HTML Page 370 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
nirjarA adhikAr
337
kuto.anAgatamudaya.n j~nAnI nAkA.nkShatIti chet

jo vedadi vedijjadi samae samae viNassade ubhaya.n .

ta.n jANago du NANI ubhaya.n pi Na ka.nkhadi kayAvi ..216..
yo vedayate vedyate samaye samaye vinashyatyubhayam .
tadj~nAyakastu j~nAnI ubhayamapi na kA.nkShati kadApi ..216..

j~nAnI hi tAvad dhruvatvAt svabhAvabhAvasya Ta.nkotkIrNaikaj~nAyakabhAvo nityo bhavati, yau tu vedyavedakabhAvau tau tUtpannapradhva.nsitvAdvibhAvabhAvAnA.n kShaNikau bhavataH . tatra yo bhAvaH kA.nkShamANa.n vedyabhAva.n vedayate sa yAvadbhavati tAvatkA.nkShamANo vedyo bhAvo vinashyati; tasmin vinaShTe vedako bhAvaH ho sakatA hai ? isaprakAr j~nAnIke jo trikAl sambandhI karmodayakA upabhog hai vah parigrah nahI.n hai . j~nAnI vartamAname.n jo upabhogake sAdhan ekatrit karatA hai vah to jo pI.DA nahI.n sahI jA sakatI usakA upachAr karatA haijaise rogI rogakA upachAr karatA hai . yah ashaktikA doSh hai ..215..

ab prashna hotA hai ki j~nAnI anAgat karmoday-upabhogakI vA.NChA kyo.n nahI.n karatA ? usakA uttar yah hai :

re ! vedya vedak bhAv dono.n, samay samay vinaShTa hai.n .
j~nAnI rahe j~nAyak, kadApi na ubhayakI kA.nkShA kare ..216..

gAthArtha :[yaH vedayate ] jo bhAv vedan karatA hai (arthAt vedak bhAv) aur [vedyate ] jo bhAv vedan kiyA jAtA hai (arthAt vedyabhAv) [ubhayam ] ve dono.n bhAv [samaye samaye ] samay samay par [vinashyati ] naShTa ho jAte hai.n[tadj~nAyakaH tu ] aisA jAnanevAlA [j~nAnI ] j~nAnI [ubhayam api ] un dono.n bhAvo.nkI [kadApi ] ka bhI bhI [na kA.nkShati ] vA.NChA nahI.n karatA .

TIkA :j~nAnI to, svabhAvabhAvakA dhruvatva honese, Ta.nkotkIrNa ek j~nAyakabhAvasvarUp nitya hai; aur jo 1vedya-vedak (do) bhAv hai.n ve, vibhAvabhAvo.nkA utpanna-vinAshatva honese, kShaNik hai . vahA.N jo bhAv kA.nkShamAN (arthAt vA.NChA karanevAlA) aise vedyabhAvakA vedan karatA hai arthAt vedyabhAvakA anubhav karanevAlA hai vah (vedakabhAv) jab tak utpanna hotA hai tab tak kA.nkShamAN (arthAt vA.NChA karanevAlA) vedyabhAv vinaShTa ho jAtA hai; usake vinaShTa ho jAne par, vedakabhAv kisakA vedan karegA ? yadi yah kahA jAye ki kA.nkShamAN vedyabhAvake bAd utpanna honevAle anya

43

1 vedya = vedaname.n Ane yogya . vedak = vedanevAlA; anubhav karanevAlA .