jo vedadi vedijjadi samae samae viNassade ubhaya.n .
j~nAnI hi tAvad dhruvatvAt svabhAvabhAvasya Ta.nkotkIrNaikaj~nAyakabhAvo nityo bhavati, yau tu vedyavedakabhAvau tau tUtpannapradhva.nsitvAdvibhAvabhAvAnA.n kShaNikau bhavataH . tatra yo bhAvaH kA.nkShamANa.n vedyabhAva.n vedayate sa yAvadbhavati tAvatkA.nkShamANo vedyo bhAvo vinashyati; tasmin vinaShTe vedako bhAvaH ho sakatA hai ? isaprakAr j~nAnIke jo trikAl sambandhI karmodayakA upabhog hai vah parigrah nahI.n hai . j~nAnI vartamAname.n jo upabhogake sAdhan ekatrit karatA hai vah to jo pI.DA nahI.n sahI jA sakatI usakA upachAr karatA hai — jaise rogI rogakA upachAr karatA hai . yah ashaktikA doSh hai ..215..
ab prashna hotA hai ki j~nAnI anAgat karmoday-upabhogakI vA.NChA kyo.n nahI.n karatA ? usakA uttar yah hai : —
gAthArtha : — [yaH vedayate ] jo bhAv vedan karatA hai (arthAt vedak bhAv) aur [vedyate ] jo bhAv vedan kiyA jAtA hai (arthAt vedyabhAv) [ubhayam ] ve dono.n bhAv [samaye samaye ] samay samay par [vinashyati ] naShTa ho jAte hai.n — [tadj~nAyakaH tu ] aisA jAnanevAlA [j~nAnI ] j~nAnI [ubhayam api ] un dono.n bhAvo.nkI [kadApi ] ka bhI bhI [na kA.nkShati ] vA.NChA nahI.n karatA .
TIkA : — j~nAnI to, svabhAvabhAvakA dhruvatva honese, Ta.nkotkIrNa ek j~nAyakabhAvasvarUp nitya hai; aur jo 1vedya-vedak (do) bhAv hai.n ve, vibhAvabhAvo.nkA utpanna-vinAshatva honese, kShaNik hai . vahA.N jo bhAv kA.nkShamAN (arthAt vA.NChA karanevAlA) aise vedyabhAvakA vedan karatA hai arthAt vedyabhAvakA anubhav karanevAlA hai vah (vedakabhAv) jab tak utpanna hotA hai tab tak kA.nkShamAN (arthAt vA.NChA karanevAlA) vedyabhAv vinaShTa ho jAtA hai; usake vinaShTa ho jAne par, vedakabhAv kisakA vedan karegA ? yadi yah kahA jAye ki kA.nkShamAN vedyabhAvake bAd utpanna honevAle anya
1 vedya = vedaname.n Ane yogya . vedak = vedanevAlA; anubhav karanevAlA .