Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 259.

< Previous Page   Next Page >


Page 388 of 642
PDF/HTML Page 421 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-

esA du jA madI de dukkhidasuhide karemi satte tti . esA de mUDhamadI suhAsuha.n ba.ndhade kamma.n ..259..

eShA tu yA matiste duHkhitasukhitAn karomi sattvAniti .
eShA te mUDhamatiH shubhAshubha.n badhnAti karma ..259..

parajIvAnaha.n hinasmi, na hinasmi, duHkhayAmi, sukhayAmi iti ya evAyamaj~nAnamayo- .adhyavasAyo mithyAdraShTeH, sa ev svaya.n rAgAdirUpatvAttasya shubhAshubhabandhahetuH .

athAdhyavasAya.n bandhahetutvenAvadhArayati dR^ishyate ] jo yah aj~nAnasvarUp 1adhyavasAy dikhAI detA hai [saH ev] vah adhyavasAy hI, [viparyayAt ] viparyayasvarUp (mithyA) honese, [asya bandhahetuH ] us mithyAdR^iShTike bandhakA kAraN hai .

bhAvArtha :mithyA abhiprAy hI mithyAtva hai aur vahI bandhakA kAraN haiaisA jAnanA chAhie .170.

ab, yah kahate hai.n ki yah aj~nAnamay adhyavasAy hI bandhakA kAraN hai :

yah buddhi terI‘dukhit avaru sukhI karU.N hU.N jIvako’ .
vah mUDhamati terI are ! shubh ashubh bA.ndhe karmako ..259..

gAthArtha :[te ] terI [yA eShA matiH tu ] yah jo buddhi hai ki mai.n [sattvAn ] jIvo.nko [duHkhitasukhitAn ] duHkhI-sukhI [karomi iti ] karatA hU.N.n, [eShA te mUDhamatiH ] yahI terI mUDhabuddhi hI (mohasvarUp buddhi hI) [shubhAshubha.n karma ] shubhAshubh ka rmako [badhnAti ] bA.NdhatI hai .

TIkA :‘mai.n par jIvo.nko mAratA hU.N, nahI.n mAratA, duHkhI karatA hU.N, sukhI karatA hU.N’ aisA jo yah aj~nAnamay adhyavasAy mithyAdR^iShTike hai, vahI (arthAt vah adhyavasAy hI) svaya.n rAgAdirUp honese use (mithyAdR^iShTiko) shubhAshubh bandhakA kAraN hai .

bhAvArtha :mithyA adhyavasAy bandhakA kAraN hai ..259..

ab, adhyavasAyako bandhake kAraNake rUpame.n bhalIbhA.Nti nishchit karate hai.n (arthAt mithyA

388

1jo pariNAm mithyA abhiprAy sahit ho (svaparake ekatvake abhiprAyase yukta ho) athavA vaibhAvik ho, us pariNAmake liye adhyavasAy shabda prayukta kiyA jAtA hai . (mithyA) nishchay athavA (mithyA) abhiprAyake arthame.n bhI adhyavasAy shabda prayukta hotA hai .