Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Kalash: 173.

< Previous Page   Next Page >


Page 403 of 642
PDF/HTML Page 436 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
bandha adhikAr
403

svaparayoraviveke sati jIvasyAdhyavasitimAtramadhyavasAna.n; tadev cha bodhanamAtratvAdbuddhiH, vyavasAnamAtratvAdvayavasAyaH, mananamAtratvAnmatiH, vij~naptimAtratvAdvij~nAna.n, chetanAmAtratvAchchitta.n, chito bhavanamAtratvAdbhAvaH, chitaH pariNamanamAtratvAtpariNAmaH .

(shArdUlavikrIDit)
sarvatrAdhyavasAnamevamakhila.n tyAjya.n yadukta.n jinai-
stanmanye vyavahAr ev nikhilo.apyanyAshrayastyAjitaH
.
samya~N.hnishchayamekamev tadamI niShkampamAkramya ki.n
shuddhaj~nAnaghane mahimni na nije badhnanti santo dhR^itim
..173..

TIkA :sva-parakA avivek ho (sva-parakA bhedaj~nAn na ho) tab jIvakI hai, 2vyavasAnamAtratvase vyavasAy hai, 3mananamAtratvase mati hai, vij~naptimAtratvase vij~nAn hai, chetanAmAtratvase chitta hai, chetanake bhavanamAtratvase bhAv hai, chetanake pariNamanamAtratvase pariNAm hai . (isaprakAr yah sab shabda ekArthavAchI hai.n .)

bhAvArtha :yah to buddhi Adi ATh nAm kahe gaye hai.n, ve sabhI chetan AtmAke pariNAm hai.n . jab tak sva-parakA bhedaj~nAn na ho tab tak jIvake jo apane aur parake ekatvake nishchayarUp pariNati pAI jAtI hai use buddhi Adi ATh nAmo.nse kahA jAtA hai ..271..

‘adhyavasAn tyAgane yogya kahe hai.n isase aisA j~nAt hotA hai ki vyavahArakA tyAg aur nishchayakA grahaN karAyA hai’is arthakA, eva.n AgAmI kathanakA sUchak kAvya kahate hai.n :

shlokArtha :AchAryadev kahate hai.n ki :[sarvatra yad adhyavasAnam ] sarva vastuo.nme.n jo adhyavasAn hote hai.n, [akhila.n ] ve sabhI (adhyavasAn) [jinaiH ] jinendra bhagavAnane [evam ] pUrvAekta rItise [tyAjya.n ukta.n ] tyAgane yogya kahe hai.n, [tat ] isaliye [manye ] ham yah mAnate hai.n ki [anya-AshrayaH vyavahAraH ev nikhilaH api tyAjitaH ] ‘par jisakA Ashray hai aisA vyavahAr hI sampUrNa Chu.DAyA hai’ . [tat ] tab phi ra, [amI santaH ] yah satpuruSh [ekam samyak

1adhyavasitimAtra adhyavasAn hai; aur vahI (jise adhyavasAn kahA hai vahI) bodhanamAtratvase buddhi

1. adhyavasiti = (ekame.n dUsarekI mAnyatApUrvak) pariNati; (mithyA) nishchiti; (mithyA) nishchay honA .

2. vyavasAn = kAmame.n lage rahanA; udyamI honA; nishchay honA .

3. manan = mAnanA; jAnanA .