Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 272.

< Previous Page   Next Page >


Page 404 of 642
PDF/HTML Page 437 of 675

 

samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
eva.n vavahAraNao paDisiddho jAN NichChayaNaeN .
NichChayaNayAsidA puN muNiNo pAva.nti NivvANa.n ..272..
eva.n vyavahAranayaH pratiShiddho jAnIhi nishchayanayen .
nishchayanayAshritAH punarmunayaH prApnuvanti nirvANam ..272..

AtmAshrito nishchayanayaH, parAshrito vyavahAranayaH . tatraiva.n nishchayanayen parAshrita.n samastamadhyavasAna.n bandhahetutven mumukShoH pratiShedhayatA vyavahAranay ev kil pratiShiddhaH, tasyApi nishchayam ev niShkampam Akramya ] ek samyak nishchayako hI nishchalatayA a.ngIkAr ka rake [shuddhaj~nAnaghane nije mahimni ] shuddhaj~nAnaghanasvarUp nij mahimAme.n (AtmasvarUpame.n) [dhR^itim ki.n na badhnanti ] sthiratA kyo.n dhAraN nahI.n karate ?

bhAvArtha :jinendradevane anya padArtho.nme.n AtmabuddhirUp adhyavasAn Chu.DAye hai.n, isase yah samajhanA chAhie ki yah samasta parAshrit vyavahAr hI Chu.DAyA hai . isaliye AchAryadevane shuddhanishchayake grahaNakA aisA upadesh diyA hai ki‘shuddhaj~nAnasvarUp apane AtmAme.n sthiratA rakho’ . aur, ‘‘jab ki bhagavAnane adhyavasAn Chu.DAye hai.n tab phi ra satpuruSh nishchayako nishchalatApUrvak a.ngIkAr karake svarUpame.n sthir kyo.n nahI.n hote ?yah hame.n Ashcharya hotA hai’’ yah kahakar AchAryadevane Ashcharya pragaT kiyA hai .173.

ab isI arthako gAthA dvArA kahate hai.n :

vyavahAranay is rIt jAn, niShiddha nishchayanayahise .
munirAj jo nishchayanayAshrit, mokShakI prAptI kare ..272..

gAthArtha :[eva.n ] isaprakAr [vyavahAranayaH ] (parAshrit) vyavahAranay [nishchayanayen ] nishchayanayake dvArA [pratiShiddhaH jAnIhi ] niShiddha jAn; [punaH nishchayanayAshritAH ] nishchayanayake Ashrit [munayaH ] munie [nirvANam ] nirvANako [prApnuvanti ] prApta hote hai.n .

TIkA :AtmAshrit (arthAt sva-Ashrit) nishchayanay hai, parAshrit (arthAt parake Ashrit) vyavahAranay hai . vahA.N, pUrvokta prakArase parAshrit samasta adhyavasAn (arthAt apane aur parake ekatvakI mAnyatApUrvak pariNaman) bandhakA kAraN honese mumukShuo.nko usakA (adhyavasAnakA) niShedh karate hue aise nishchayanayake dvArA vAstavame.n vyavahAranayakA hI niShedh kiyA gayA hai, kyo.nki vyavahAranayake bhI parAshritatA samAn hI hai (jaise adhyavasAn parAshrit

404