shIlatapaHparipUrNa.n triguptipa.nchasamitiparikalitamahi.nsAdipa.nchamahAvratarUpa.n vyavahArachAritra.n abhavyo.api kuryAt, tathApi cha nishchAritro.aj~nAnI mithyAdraShTirev, nishchayachAritrahetubhUtaj~nAnashraddhAn- shUnyatvAt .
tasyaikAdashA.ngaj~nAnamasti iti chet —
mokSha.n hi na tAvadabhavyaH shraddhatte, shuddhaj~nAnamayAtmaj~nAnashUnyatvAt . tato j~nAnamapi nAsau jIv [aj~nAnI ] aj~nAnI [mithyAdR^iShTiH tu ] aur mithyAdR^iShTi hai .
TIkA : — shIl aur tapase paripUrNa, tIn gupti aur pA.Nch samitiyo.nke prati sAvadhAnIse yukta, ahi.nsAdi pA.Nch mahAvratarUp vyavahArachAritra (kA pAlan) abhavya bhI karatA hai; tathApi vah (abhavya) nishchAritra (-chAritrarahit), aj~nAnI aur mithyAdR^iShTi hI hai, kyo.nki (vah) nishchayachAritrake kAraNarUp j~nAn – shraddhAnase shUnya hai .
bhAvArtha : — abhavya jIv mahAvrat-samiti-guptirUp vyavahAr chAritrakA pAlan kare tathApi nishchay samyagj~nAnashraddhAnake binA vah chAritra ‘samyak chAritra’ nAmako prApta nahI.n hotA; isaliye vah aj~nAnI, mithyAdR^iShTi aur nishchAritra hI hai ..273..
ab shiShya pUChatA hai ki — use (abhavyako) gyArah a.ngakA j~nAn to hotA hai; phi ra bhI usako aj~nAnI kyo.n kahA hai ? isakA uttar kahate hai.n : —
gAthArtha : — [mokSham ashraddadhAnaH ] mokShakI shraddhA na karatA huA [yaH abhavyasattvaH ] jo abhavya jIv hai vah [tu adhIyIt ] shAstra to pa.DhtA hai, [tu ] parantu [j~nAna.n ashraddadhAnasya ] j~nAnakI shraddhA na karanevAle usakoe [pAThaH ] shAstrapaThan [guNam na karoti ] guN nahI.n karatA .
TIkA : — pratham to abhavya jIv, (svaya.n) shuddhaj~nAnamay AtmAke j~nAnase shUnya honeke
406