tanmUlA.n bahubhAvasantatimimAmuddhartukAmaH samam .
yenonmUlitabandha eSh bhagavAnAtmAtmani sphU rjati ..178..
bhAvArtha : — yahA.N adhaHkarma aur uddeshik AhArake dR^iShTAntase dravya aur bhAvakI nimitta- naimittikatA dR^i.Dh.h.h kI hai .
jis pApakarmase AhAr niShpanna ho us pApakarmako adhaHkarma kahate hai.n, tathA us AhArako bhI adhaHkarma kahate hai.n . jo AhAr, grahaN karanevAleke nimittase hI banAyA gayA ho use uddeshik kahate hai.n . aise (adhaHkarma aur uddeshik) AhArakA jisane pratyAkhyAn nahI.n kiyA usane usake nimittase honevAle bhAvakA pratyAkhyAn nahI.n kiyA aur jisane tattvaj~nAnapUrvak us AhArakA pratyAkhyAn kiyA hai usane usake nimittase honevAle bhAvakA pratyAkhyAn kiyA hai . isaprakAr samasta dravyako aur bhAvako nimitta-naimittikabhAv jAnanA chAhiye . jo paradravyako grahaN karatA hai use rAgAdibhAv bhI hote hai.n, vah unakA kartA bhI hotA hai aur isaliye karmakA bandha bhI karatA hai; jab AtmA j~nAnI hotA hai tab use kuCh grahaN karanekA rAg nahI.n hotA, isaliye rAgAdirUp pariNaman bhI nahI.n hotA aur isaliye AgAmI bandha bhI nahI.n hotA . (isaprakAr j~nAnI paradravyakA kartA nahI.n hai .)..286-287..
shlokArtha : — [iti ] isaprakAr (paradravya aur apane bhAvakI nimitta-naimittik tAko) [Alochya ] vichAr karake, [tad-mUlA.n imAm bahubhAvasantatim samam uddhartukAmaH ]