Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 293.

< Previous Page   Next Page >


Page 428 of 642
PDF/HTML Page 461 of 675

 

428
samayasAr
[ bhagavAnashrIkundakunda-
yathA bandhA.nshChitvA cha bandhanabaddhastu prApnoti vimokSham .
tathA bandhA.nshChitvA cha jIvaH samprApnoti vimokSham ..292..

karmabaddhasya bandhachChedo mokShahetuH, hetutvAt, nigaDAdibaddhasya bandhachChedavat . eten ubhaye.api pUrve AtmabandhayordvidhAkaraNe vyApAryete .

kimayamev mokShaheturiti chet
ba.ndhANa.n cha sahAva.n viyANidu.n appaNo sahAva.n cha .
ba.ndhesu jo virajjadi so kammavimokkhaNa.n kuNadi ..293..
bandhAnA.n cha svabhAva.n vij~nAyAtmanaH svabhAva.n cha .
bandheShu yo virajyate sa karmavimokShaNa.n karoti ..293..

gAthArtha :[yathA cha ] jaise [bandhanabaddhaH tu ] bandhanabaddha puruSh [bandhAn ChitvA ] bandhano.nko Ched kar [vimokSham prApnoti ] muktiko prApta ho jAtA hai, [tathA cha ] isIprakAr [jIvaH ] jIv [bandhAn ChitvA ] bandho.nko Chedakar [vimokSham samprApnoti ] mokShako prApta karatA hai .

TIkA :karmase ba.Ndhe hue (puruSh) ko bandhakA Ched mokShakA kAraN hai, kyo.nki jaise be.DI Adise bandhakA Ched bandhase ChUTanekA kAraN hai, usIprakAr karmase ba.Ndhe hueko karmabandhakA Ched karmabandhase ChUTanekA kAraN hai . is(kathan)se, pUrvakathit dono.nko (jo bandhake svarUpake j~nAnamAtrase santuShTa hai.n tathA jo bandhake vichAr kiyA karate hai.n unako) AtmA aur bandhake dvidhAkaraName.n vyApAr karAyA jAtA hai (arthAt AtmA aur bandhako bhinna-bhinna karaneke prati lagAyA jAtA haiudyam karAyA jAtA hai) ..292..

‘mAtra yahI (bandhachChed hI) mokShakA kAraN kyo.n hai ?’ aisA prashna hone par ab usakA uttar dete hai.n :

re jAnakar bandhan-svabhAv, svabhAv jAn ju AtmakA .
jo bandhame.n virakta hove, karmamokSha kare ahA ! ..293..

gAthArtha :[bandhAnA.n svabhAva.n cha ] bandho.nke svabhAvako [AtmanaH svabhAva.n cha ] aur AtmAke svabhAvako [vij~nAy ] jAnakar [bandheShu ] bandho.nke prati [yaH ] jo [virajyate ] virakta hotA hai, [saH ] vah [karmavimokShaNa.n karoti ] ka rmo.nse mukta hotA hai .