meSh ivAnimeShonmeShitachakShuH prekShat ev, yadA tu sa ev vyavahAraparamArthapathaprasthApitasamyagbodh- mahAratharathinAnyen tenaiv vA vyavahArapathamAsthAy darshanaj~nAnachAritrANyatatItyAtmetyAtmapadasyAbhidheya.n pratipAdyate tadA sadya evodyadama.ndAna.ndAntaHsundarabandhurabodhatara.ngastatpratipadyat ev . eva.n mlechCha- sthAnIyatvAjjagato vyavahAranayo.api mlechChabhAShAsthAnIyatven paramArthapratipAdakatvAdupanyasanIyaH . ath cha brAhmaNo na mlechChitavya iti vachanAdvayavahAranayo nAnusartavyaH .
ka hane par ‘AtmA’ shabdake arthakA j~nAn na honese kuCh bhI na samajhakar me.nDhekI bhA.nti A.Nkhe.n phA.Dkar TakaTakI lagAkar dekhatA rahatA hai, kintu jab vyavahAr-paramArtha mArga par samyagj~nAnarUpI mahArathako chalAnevAle sArathI samAn anya koI AchArya athavA ‘AtmA’ shabdako kahanevAlA svaya.n hI vyavahAramArgame.n rahatA huA AtmA shabdakA yah artha batalAtA hai ki — ‘‘darshan, j~nAn, chAritrako jo sadA prApta ho vah AtmA hai’’, tab tatkAl hI utpanna honevAle atyanta Anandase jisake hR^idayame.n sundar bodhatara.nge.n (j~nAnatara.nge.n) uChalane lagatI hai.n aisA vah vyavahArIjan us ‘AtmA’ shabdake arthako achChI tarah samajh letA hai . isaprakAr jagat to mlechChake sthAn par honese, aur vyavahAranay bhI mlechChabhAShAke sthAn par honese paramArthakA pratipAdak (kahanevAlA) hai isaliye, vyavahAranay sthApit karane yogya hai; kintu brAhmaNako mlechCha nahI.n ho jAnA chAhie — is vachanase vah (vyavahAranay) anusaraN karane yogya nahI.n hai .
bhAvArtha : — log shuddhanayako nahI.n jAnate, kyo.nki shuddhanayakA viShay abhed ekarUp vastu hai; kintu ve ashuddhanayako hI jAnate hai.n, kyo.nki usakA viShay bhedarUp anek prakAr hai; isaliye ve vyavahArake dvArA hI paramArthako samajh sakate hai.n . ataH vyavahAranayako paramArthakA kahanevAlA jAnakar usakA upadesh kiyA jAtA hai . isakA artha yah nahI.n samajhanA chAhie ki yahA.N vyavahArakA Alamban karAte hai.n, pratyut vyavahArakA Alamban Chu.DAkar paramArthame.n pahu.NchAte hai.n, — yah samajhanA chAhiye ..8..
ab, prashna yah hotA hai ki vyavahAranay paramArthakA pratipAdak kaise hai ? isake uttarasvarUp gAthAsUtra kahate hai.n : —
20