seTikA seTikAyAH, kintu svasvAmya.nshAvevAnyau . kimatra sAdhya.n svasvAmya.nshavyavahAreN ? na kimapi . tarhi na kasyApi seTikA, seTikA seTikaiveti nishchayaH . yathAya.n draShTAntastathAya.n dArShTAntikaH — chetayitAtra tAvaddarshanaguNanirbharasvabhAva.n dravyam . tasya tu vyavahAreN drashya.n pudgalAdi paradravyam . athAtra pudgalAdeH paradravyasya drashyasya darshakashchetayitA ki.n bhavati ki.n na bhavatIti tadubhayatattvasambandho mImA.nsyate — yadi chetayitA pudgalAderbhavati tadA yasya yadbhavati tattadev bhavati yathAtmano j~nAna.n bhavadAtmaiv bhavatIti tattvasambandhe jIvati chetayitA pudgalAderbhavan pudgalAdirev bhavet; eva.n sati chetayituH svadravyochChedaH . na cha dravyAntarasa.nkra masya pUrvamev pratiShiddhatvAddravyasyAstyuchChedaH . tato na bhavati chetayitA pudgalAdeH . yadi na bhavati chetayitA pudgalAdestarhi kasya chetayitA bhavati ? chetayiturev chetayitA bhavati . nanu kataro.anyashchetayitA chetayituryasya chetayitA bhavati ? na khalvanyashchetayitA chetayituH, kintu svasvAmya.nshAvevAnyau . kimatra sAdhya.n svasvAmya.nshavyavahAreN ? na kimapi . pahale hI niShedh kiyA gayA hai . isaliye (yah siddha huA ki) kalaI dIvAr-AdikI nahI.n hai . (Age aur vichAr karate hai.n :) yadi kalaI dIvAr-AdikI nahI.n hai to kalaI kisakI hai ? kalaIkI hI kalaI hai . (is) kalaIse bhinna aisI dUsarI kaunasI kalaI hai ki jisakI (yah) kalaI hai ? (is) kalaIse bhinna anya koI kalaI nahI.n hai, kintu ve do sva-svAmirUp a.nsh hI hai.n . yahA.N sva-svAmirUp a.nsho.nke vyavahArase kyA sAdhya hai ? kuCh bhI sAdhya nahI.n hai . tab phi ra kalaI kisIkI nahI.n hai, kalaI kalaI hI hai — yah nishchay hai . jaise yah dR^iShTAnta hai, usIprakAr yah dArShTAnta hai : — is jagatame.n chetayitA hai vah darshanaguNase paripUrNa svabhAvavAlA dravya hai . pudgalAdi paradravya vyavahArase use chetayitAkA dR^ishya hai . ab, ‘darshak (dekhanevAlA yA shraddhAn karanevAlA) chetayitA, dR^ishya (dekhane yogya yA shraddhAn karane yogya) jo pudgalAdikA paradravya usakA hai yA nahI.n ?’ — isaprakAr un dono.nke tAttvik sambandhakA yahA.N vichAr karate hai.n : — yadi chetayitA pudgalAdikA ho to kyA ho yah pahale vichAr karate hai.n : — ‘jisakA jo hotA hai vah vahI hotA hai, jaise AtmAkA j~nAn honese j~nAn vah AtmA hI hai;’ — aisA tAttvik sambandha jIvanta honese, chetayitA yadi pudgalAdi ho to chetayitA pudgalAdi hI honA chAhiye . (arthAt chetayitA pudgalAdisvarUp hI honA chAhie); aisA hone par, chetayitAke svadravyakA uchChed ho jAyagA . kintu dravyakA uchChed to nahI.n hotA, kyo.nki ek dravyakA anya dravyarUpame.n sa.nkramaN honekA to pahale hI niShedh kar diyA hai . isase (yah siddha huA ki) chetayitA pudgalAdikA nahI.n hai . (Age aur vichAr karate hai.n :) chetayitA yadi pudgalAdikA nahI.n hai to chetayitA kisakA hai ? chetayitAkA hI