Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Kalash: 11.

< Previous Page   Next Page >


Page 41 of 642
PDF/HTML Page 74 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
pUrvara.ng
41
(mAlinI)
na hi vidadhati baddhaspR^iShTabhAvAdayo.amI
sphu Tamupari taranto.apyetya yatra pratiShThAm
.
anubhavatu tamev dyotamAna.n samantAt
jagadapagatamohIbhUy samyaksvabhAvam ..11..
baddhaspR^iShTa Adi rUp dikhAI detA hai vah is dR^iShTise to satyArtha hI hai, parantu shuddhanayakI dR^iShTise
baddhaspR^iShTAditA asatyArtha hai
. is kathaname.n TIkAkAr AchAryane syAdvAd batAyA hai aisA jAnanA .

aur, yahA.n yah samajhanA chAhie ki yah nay hai so shrutaj~nAn-pramANakA a.nsh hai; shrutaj~nAn vastuko parokSha batalAtA hai; isalie yah nay bhI parokSha hI batalAtA hai . shuddha dravyArthikanayakA viShayabhUt, baddhaspR^iShTa Adi pA.nch bhAvo.nse rahit AtmA chaitanyashaktimAtra hai . vah shakti to AtmAme.n parokSha hai hI; aur usakI vyakti karmasa.nyogase matishrutAdi j~nAnarUp hai vah katha.nchit anubhavagochar honese pratyakSharUp bhI ka halAtI hai, aur sampUrNaj~nAnkevalaj~nAn yadyapi Chadmasthake pratyakSha nahI.n hai tathApi yah shuddhanay AtmAke kevalaj~nAnarUpako parokSha batalAtA hai . jab tak jIv is nayako nahI.n jAnatA tab tak AtmAke pUrNa rUpakA j~nAn-shraddhAn nahI.n hotA . isalie shrI gurune is shuddhanayako pragaT karake upadesh kiyA hai ki baddhaspR^iShTa Adi pA.Nch bhAvo.nse rahit pUrNaj~nAnaghanasvabhAv AtmAko jAnakar shraddhAn karanA chAhie, paryAyabuddhi nahI.n rahanA chAhie .

yahA.N koI aisA prashna kare kiaisA AtmA pratyakSha to dikhAI nahI.n detA aur binA dekhe shraddhAn karanA asatya shraddhAn hai . usakA uttar yah hai :dekhe huekA shraddhAn karanA to nAstik mat hai . jinamatame.n to pratyakSha aur parokShadono.n pramAN mAne gaye hai.n . uname.nse AgamapramAN parokSha hai . usakA bhed shuddhanay hai . is shuddhanayakI dR^iShTise shuddha AtmAkA shraddhAn karanA chAhie, keval vyavahAr-pratyakShakA hI ekAnta nahI.n karanA chAhie ..14..

yahA.N, is shuddhanayako mukhya karake kalasharUp kAvya kahate hai.n :

shlokArtha :[jagat tam ev samyaksvabhAvam anubhavatu ] jagatake prANI is samyak svabhAvakA anubhav karo ki [yatra ] jahA.N [amI baddhaspR^iShTabhAvAdayaH ] yah baddhaspR^iShTAdibhAv [etya sphu Tam upari tarantaH api ] spaShTatayA us svabhAvake U par tarate hai.n tathApi ve [pratiShThAm na hi vidadhati ] (usame.n) pratiShThA nahI.n pAte, kyo.nki dravyasvabhAv to nitya hai, ekarUp hai aur yah bhAv anitya hai.n, anekarUp hai.n; paryAye.n dravyasvabhAvame.n pravesh nahI.n karatI, U par hI rahatI hai.n . [samantAt dyotamAna.n ] yah shuddha svabhAv sarva avasthAo.nme.n prakAshamAn hai . [apagatamohIbhUy ] aise shuddha

6