ಸದ್ಭಾವಾಚ್ಚಾಕಾಶಧರ್ಮಾಧರ್ಮಕಾಲಪುದ್ಗಲೇಭ್ಯೋ ಭಿನ್ನೋಽತ್ಯನ್ತಮನನ್ತದ್ರವ್ಯಸಂಕ ರೇಽಪಿ ಸ್ವರೂಪಾದಪ್ರಚ್ಯವನಾಟ್ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ- ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವೋ ಜೀವೋ ನಾಮ ಪದಾರ್ಥಃ ಸ ಸಮಯಃ, ಸಮಯತ ಏಕತ್ವೇನ ಯುಗಪಜ್ಜಾನಾತಿ ಗಚ್ಛತಿ ಚೇತಿ ನಿರುಕ್ತೇಃ ಅಯಂ ಖಲು ಯದಾ ಸಕಲಭಾವಸ್ವಭಾವಭಾಸನಸಮರ್ಥವಿದ್ಯಾಸಮುತ್ಪಾದಕವಿವೇಕ ಜ್ಯೋತಿರುದ್ಗಮನಾತ್ಸಮಸ್ತ- ಪರದ್ರವ್ಯಾತ್ಪ್ರಚ್ಯುತ್ಯ ದೃಶಿಜ್ಞಪ್ತಿಸ್ವಭಾವನಿಯತವೃತ್ತಿರೂಪಾತ್ಮತತ್ತ್ವೈಕತ್ವಗತತ್ವೇನ ವರ್ತತೇ ತದಾ ದರ್ಶನಜ್ಞಾನ- ಚಾರಿತ್ರಸ್ಥಿತತ್ವಾತ್ಸ್ವಮೇಕತ್ವೇನ ಯುಗಪಜ್ಜಾನನ್ ಗಚ್ಛಂಶ್ಚ ಸ್ವಸಮಯ ಇತಿ, ಯದಾ ತ್ವನಾದ್ಯವಿದ್ಯಾಕಂದಲೀಮೂಲ- ಕಂದಾಯಮಾನಮೋಹಾನುವೃತ್ತಿತಂತ್ರತಯಾ ದೃಶಿಜ್ಞಪ್ತಿಸ್ವಭಾವನಿಯತವೃತ್ತಿರೂಪಾದಾತ್ಮತತ್ತ್ವಾತ್ಪ್ರಚ್ಯುತ್ಯ ಪರದ್ರವ್ಯಪ್ರತ್ಯಯ- ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಾದಿಭಾವೈಕತ್ವಗತತ್ವೇನ ವರ್ತತೇ ತದಾ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮಪ್ರದೇಶಸ್ಥಿತತ್ವಾತ್ಪರಮೇಕತ್ವೇನ ಯುಗಪಜ್ಜಾನನ್ ಗಚ್ಛಂಶ್ಚ ಪರಸಮಯ ಇತಿ ಪ್ರತೀಯತೇ . ಏವಂ ಕಿಲ ಸಮಯಸ್ಯ ದ್ವೈವಿಧ್ಯಮುದ್ಧಾವತಿ . ಏಕರೂಪತಾ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕೀ ಹೈ — ಐಸಾ ಹೈ (ಅರ್ಥಾತ್ ಜಿಸಮೇಂ ಅನೇಕ ವಸ್ತುಓಂಕೇ ಆಕಾರ ಪ್ರತಿಭಾಸಿತ ಹೋತೇ ಹೈಂ, ಐಸೇ ಏಕ ಜ್ಞಾನಕೇ ಆಕಾರರೂಪ ಹೈ) . (ಇಸ ವಿಶೇಷಣಸೇ, ಜ್ಞಾನ ಅಪನೇಕೋ ಹೀ ಜಾನತಾ ಹೈ, ಪರಕೋ ನಹೀಂ – ಇಸಪ್ರಕಾರ ಏಕಾಕಾರಕೋ ಹೀ ಮಾನನೇವಾಲೇಕಾ ತಥಾ ಅಪನೇಕೋ ನಹೀಂ ಜಾನತಾ ಕಿನ್ತು ಪರಕೋ ಹೀ ಜಾನತಾ ಹೈ ಇಸಪ್ರಕಾರ ಅನೇಕಾಕಾರಕೋ ಹೀ ಮಾನನೇವಾಲಾಕಾ, ವ್ಯವಚ್ಛೇದ ಹೋ ಗಯಾ .) ಔರ ವಹ, ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಜೋ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣ — ಅವಗಾಹನ-ಗತಿ ಸ್ಥಿತಿ-ವರ್ತನಾಹೇತುತ್ವ ಔರ ರೂಪಿತ್ವ ಹೈಂ — ಉನಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ಔರ ಅಸಾಧಾರಣ ಚೈತನ್ಯರೂಪತಾ-ಸ್ವಭಾವಕೇ ಸದ್ಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ಆಕಾಶ, ಧರ್ಮ, ಅಧರ್ಮ, ಕಾಲ ಔರ ಪುದ್ಗಲ — ಇನ ಪಾಂಚ ದ್ರವ್ಯೋಂಸೇ ಭಿನ್ನ ಹೈ . (ಇಸ ವಿಶೇಷಣಸೇ ಏಕ ಬ್ರಹ್ಮವಸ್ತುಕೋ ಹೀ ಮಾನನೇವಾಲೇಕಾ ಖಣ್ಡನ ಹೋ ಗಯಾ .) ಔರ ವಹ, ಅನನ್ತ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ಸಾಥ ಅತ್ಯನ್ತ ಏಕಕ್ಷೇತ್ರಾವಗಾಹರೂಪ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ, ಅಪನೇ ಸ್ವರೂಪಸೇ ನ ಛೂಟನೇಸೇ ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಚೈತನ್ಯಸ್ವಭಾವರೂಪ ಹೈ . (ಇಸ ವಿಶೇಷಣಸೇ ವಸ್ತುಸ್ವಭಾವಕಾ ನಿಯಮ ಬತಾಯಾ ಹೈ .) — ಐಸಾ ಜೀವ ನಾಮಕ ಪದಾರ್ಥ ಸಮಯ ಹೈ .

ಜಬ ಯಹ (ಜೀವ), ಸರ್ವ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಸ್ವಭಾವಕೋ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕರನೇಮೇಂ ಸಮರ್ಥ ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೋ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರನೇವಾಲೀ ಭೇದಜ್ಞಾನಜ್ಯೋತಿಕಾ ಉದಯ ಹೋನೇಸೇ, ಸರ್ವ ಪರದ್ರವ್ಯೋಂಸೇ ಛೂಟಕರ ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಮೇಂ ನಿಯತ ವೃತ್ತಿರೂಪ (ಅಸ್ತಿತ್ವರೂಪ) ಆತ್ಮತತ್ತ್ವಕೇ ಸಾಥ ಏಕತ್ವರೂಪಮೇಂ ಲೀನ ಹೋಕರ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಕರತಾ ಹೈ ತಬ ದರ್ಶನ-ಜ್ಞಾನ-ಚಾರಿತ್ರಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ಹೋನೇಸೇ ಯುಗಪದ್ ಸ್ವಕೋ ಏಕತ್ವಪೂರ್ವಕ ಜಾನತಾ ತಥಾ ಸ್ವ-ರೂಪಸೇ ಏಕತ್ವಪೂರ್ವಕ ಪರಿಣಮತಾ ಹುಆ ವಹ ‘ಸ್ವಸಮಯ’ ಹೈ, ಇಸಪ್ರಕಾರ ಪ್ರತೀತ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈ; ಕಿನ್ತು ಜಬ ವಹ, ಅನಾದಿ ಅವಿದ್ಯಾರೂಪೀ ಕೇಲೇಕೇ ಮೂಲಕೀ ಗಾಂಠಕೀ ಭಾಂತಿ ಜೋ (ಪುಷ್ಟ ಹುಆ) ಮೋಹ ಉಸಕೇ ಉದಯಾನುಸಾರ ಪ್ರವೃತ್ತಿಕೀ ಆಧೀನತಾಸೇ, ದರ್ಶನ-ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಮೇಂ ನಿಯತ ವೃತ್ತಿರೂಪ ಆತ್ಮತತ್ತ್ವಸೇ ಛೂಟಕರ ಪರದ್ರವ್ಯಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಮೋಹರಾಗದ್ವೇಷಾದಿ ಭಾವೋಂಮೇಂ ಏಕತಾರೂಪಸೇ ಲೀನ ಹೋಕರ ಪ್ರವೃತ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ ತಬ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮಕೇ (ಕಾರ್ಮಾಣಸ್ಕನ್ಧರೂಪ) ಪ್ರದೇಶೋಂಮೇಂ ಸ್ಥಿತ ಹೋನೇಸೇ ಯುಗಪದ್ ಪರಕೋ ಏಕತ್ವಪೂರ್ವಕ ಜಾನತಾ ಔರ ಪರರೂಪಸೇ ಏಕತ್ವಪೂರ್ವಕ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋತಾ ಹುಆ ‘ಪರಸಮಯ’ ಹೈ, ಇಸಪ್ರಕಾರ ಪ್ರತೀತಿ ಕೀ ಜಾತೀ ಹೈ . ಇಸಪ್ರಕಾರ ಜೀವ ನಾಮಕ ಪದಾರ್ಥಕೀ ಸ್ವಸಮಯ ಔರ ಪರಸಮಯರೂಪ ದ್ವಿವಿಧತಾ ಪ್ರಗಟ ಹೋತೀ ಹೈ .